Μιχάλης Ρέππας: «Το «έξω» μπορεί να απευθύνεται σε όλους…» Με την ελληνική σημαία τυλιγμένη γύρω της και με σηκωμένο το ένα της χέρι αυτή η Αφροδίτη της Μήλου δείχνει την έξοδο στα γερμανικά φωνάζοντας «Ράους» (=έξω) από τις 15 Οκτωβρίου στη σκηνή του Θεάτρου Πειραιώς 131. Έξω από πού και σε ποιούς απευθύνεται; Ο καθένας μπορεί να κάνει τους δικούς του συνειρμούς, μας λέει το επιτυχημένο συγγραφικό δίδυμο των Ρέππα - Παπαθανασίου μιλώντας για την νέα τους επίκαιρη και βαθύτερα σκληρή κωμωδία με πολιτική διάσταση, πρωταγωνιστές τρεις μικροαστούς κληρονόμους ενός νεοκλασικού κτιρίου (Αλέξανδρος Αντωνόπουλος, Ελένη Γερασιμίδου, Άβα Γαλανοπούλου) και αιχμή έναν διεφθαρμένο τρόπο συναλλαγής, ικανό να παρουσιάσει έναν οίκο ανοχής σαν πολιτιστικό κέντρο παίρνοντας επιδότηση από την Ευρώπη αλλά χωρίς να υπολογίζει τον αυστηρό Γερμανό επίτροπο που καταφθάνει να ελέγξει…
Η Αφροδίτη της Μήλου σηκώνει το χέρι της και δείχνει την έξοδο. Από πού και σε ποιους;
Μ.Ρ. Ο καθένας μπορεί να κάνει τις δικές του παραπομπές και τις δικές του προβολές. Για εμάς είναι προφανέστατη η αφορμή που χρησιμοποιήσαμε το άγαλμα και αυτή ήταν το δημοσίευμα του Γερμανικού περιοδικού με την συγκεκριμένη χειρονομία. Εμείς διαλέξαμε μια άλλη χειρονομία του τύπου «ουστ από δω» το οποίο λέει η Αφροδίτη σε κάποιους. Μπορεί να απευθύνεται στους Γερμανούς, στους Έλληνες ή και στους δυο αν υποθέσουμε ότι η θεά Αφροδίτη είναι τόσο αθώα από κάθε διαπλοκή και απλά κάποια στιγμή φρικάρει και λέει «έξω». Μπορεί να το χει πει και σε όλους.
Μιας και το θέμα αφορά στην διαφθορά στον τρόπο συναλλαγής. Πιστεύεται ότι τα χρήματα «τα φάγαμε» ή «τα φάγανε»;
Μ.Ρ. Ο τρόπος που το είπε ο Πάγκαλος είναι λίγο προκλητικός. Σαφώς υπάρχει συνενοχή και συμμετοχή όλων μας. Ακόμα και αυτών που δεχτήκαμε παθητικά την κατάσταση επί τριάντα χρόνια, γιατί δεν το θέμα αυτό δεν είναι στιγμιαίο, έχει διάρκεια και μάλιστα μεγάλη. Ακόμα και αυτοί που δεχτήκαμε παθητικά να λαδώσουμε για να πάρουμε δίπλωμα, για να μας κάνουν μια σύνδεση στην ΔΕΗ, είμαστε συνένοχοι. Δεν μπορεί όμως να είμαστε στον ίδιο βαθμό. Δεν μπορεί κάποιοι πολιτικοί που απέκτησαν πανάκριβα σπίτια σε ακριβές περιοχές των Αθηνών, περιουσίες, οφσόρ, να θεωρηθούν εξίσου συνένοχοι με κάποιον που έδωσε 100 ευρώ για να πάρει δίπλωμα οδήγησης.
Θ. Π. Κατά την γνώμη μου ο Πάγκαλος εννοούσε και εκείνους που διοριζόντουσαν. Αλλά αυτό δεν είναι ευθύνη μόνο αυτού που διορίζεται, είναι και αυτού που τον διορίζει και το αντίστροφο φυσικά. Σε αυτό το βαθμό είναι συνένοχοι. Δεν είναι όμως το ίδιο πράγμα. Από την άλλη βέβαια δεν μπορούμε να λέμε ότι αυτοί φταίνε για όλα και εμείς καθόλου. Σίγουρα εμείς του βγάζαμε. Δεν ήταν φορετοί από την Γερμανία, όπως είχε έρθει ο Όθωνας.
Ζούμε το τέρμα ή το τέλμα της μεταπολίτευσης;
Μ.Ρ Ευχόμαστε να είναι το τέρμα αυτής της περιόδου που ξεκίνησε με πάρα πολύ παχιά λόγια και έμεινε μόνο στα λόγια, τα οποία αποδείχτηκαν πάρα πολύ μεγάλα ψέματα και αυτός ο λαϊκισμός, της δήθεν συλλογικότητας και της δήθεν μέριμνας για τους αδύνατους που στην ουσία κάλυψε πολύ χειρότερη αδηφαγία , απ’ ό,τι ακόμα και σε δικτατορικά καθεστώτα της πατρίδας μας.
Τα νέα μέτρα μπορούν να μας βγάλουν από το τούνελ της οικονομικής κρίσης;
Μ.Ρ Κανείς δεν μπορεί να μας βγάλει. Μόνοι μας μπορούμε να βγούμε αν θέλουμε. Δεν μπορεί να μας βγάλει κάτι. Εάν οι Έλληνες δεν θελήσουν να ελέγξουν έστω ένα κομμάτι της συμπεριφοράς τους , δεν πρόκειται κανενός είδους μέτρο και κανενός είδους εξωτερικός έλεγχος να μας βγάλει.
Θ.Π. Διάβαζα προχθές ότι το Σεπτέμβριο αυξήθηκαν τα έσοδα του κράτους από το ΦΠΑ κατά 17% εξαιτίας των ελέγχων του ΣΔΟΕ και των αποδείξεων που ζητάμε πια, κάτι το οποίο θεωρείται μεγάλη διαφορά. Αυτό είναι πια θέμα νοοτροπίας.
Μας χρειάζεται κατά την γνώμη σας ένας «Γερμανός επίτροπος»;
Μ.Ρ Όχι δεν μας χρειάζεται. Πιθανόν μας χρειάζεται όμως ένα αδιέξοδο για να προσπαθήσουμε να αυτοπροσδιοριστούμε.
Στην Ελλάδα συνηθίζουμε συχνά να γελάμε με τα χάλια μας. Το γέλιο είναι καλό μήπως όμως χρειάζεται να πάμε και πιο πέρα;
Μ.Ρ Το γέλιο δεν κάνει ούτε καλό ούτε κακό. Αυτός που δεν σκοπεύει να διορθωθεί κάθεται και χαχανίζει και καλοπερνάει και δεν διορθώνει τίποτα. Αυτός πάλι που είναι σε μια διαδικασία βελτίωσης κάποιων πραγμάτων πιθανόν το γέλιο να τον βοηθάει να το συνειδητοποιήσει και να κάνει κάτι για να διορθωθεί αλλά με ψυχραιμία γιατί και ο πανικός δεν είναι ο καλύτερος σύμβουλος προκειμένου να ενεργήσεις. Το γέλιο είναι ένας μηχανισμός απόστασης από το πρόβλημα. Όπως έλεγε ο Τσάρλυ Τσάπλιν «κωμωδία είναι μια υπόθεση σε κοντινό, κωμωδία είναι και η ίδια υπόθεση σε μακρινό πλάνο». Η απόσταση που δίνει το γέλιο σου δίνει την δυνατότητα πολλές φορές να πεις «στάσου… αφού μπορώ και γελάω δεν είναι και το τέλος του κόσμου…» και αυτό να σου δώσει ένα είδος κουράγιου. Από κει και πέρα ότι κάποιοι από μας απλά γουστάρουμε να χαχανίζουμε και να επενδύουμε στα ίδια μας τα ελαττώματα σίγουρα συμβαίνει. Όμως κανένα βιβλίο, κανένα μουσικό έργο , κανένα θεατρικό έργο δεν άλλαξε τον κόσμο. Ο κόσμος άλλαξε μόνο από τους ανθρώπους.
Θ.Π. Από την άλλη οι Έλληνες είναι και λίγο υποκριτές. Δεν λέμε ότι εγώ είμαι έτσι. Λέμε ο άλλος είναι έτσι. Είναι ο ακριβώς δίπλα αλλά όχι εγώ.
