Υπάρχουν ομοιότητες
με το DNA του Dennis Kelly ή το Chatroom του Enda Walsh?
Δεν ξέρω αν ο συγγραφέας έχει επηρεαστεί
από το έργο του Kelly, αλλά
σαν θεματική και σαν πορεία και πλοκή δεν θυμίζει σε τίποτα το DANN, ούτε και το Chatroom του Walsh. Η μόνη ομοιότητα που
υπάρχει είναι ως προς την δομή και την ύπαρξη νέων προσώπων, μιας και η ιστορία
αφορά σε μια παρέα νέων παιδιών. Κατά τα άλλα το έργο αυτό δεν έχει καμία σχέση
με κανένα τρόπο με την βία, ούτε μέσω διαδικτύου ούτε με την σωματική βία, όπως
τα προηγούμενα έργα.
Ποια θέματα αγγίζει το έργο του Χατζηγιαννίδη;
Οι θεματικοί άξονες του έργου αφορούν
περισσότερο στο δικαίωμα των ενηλίκων να ορίζουν και να προστατεύουν την
ιδιωτικότητά τους σε μια εποχή με τόσα τεχνολογικά μέσα , όπου αυτή
παραβιάζεται συχνά κατά κόρον καθώς επίσης και στις σχέσεις των εφήβων με την
γενιά των ενηλίκων. Κατά πόσο , δηλαδή, οι έφηβοι περιμένουν από τους ενήλικες
να είναι πρότυπα σωστής συμπεριφοράς και κατά πόσο τα λάθη ή τα όρια τους, είτε
γίνονται εμπόδιο στην σχέση μεταξύ των δυο είτε μπορούν μέσα από την
επικοινωνία και την καλή διάθεση, τελικά να ξεπεραστούν. Αυτός είναι ένας πάρα
πολύ σημαντικός άξονας του έργου, γιατί οι ενήλικες φυσικά και δεν είναι
τέλειοι αλλά αυτό δεν παύει να τους δίνει το δικαίωμα να αποτελούν σημαντικά
πρόσωπα στην ζωή μας, να είναι παρόντες και να επιβάλλουν όρια. Πιστεύω ότι το
να μπει κάποια στιγμή το θέμα αυτό στο
τραπέζι μπορεί να κάνει και τους ενήλικες να αποδεχθούν τα όρια τους και να μην
κρυβόμαστε πίσω από ένα πρόσωπο τέλειο, αψεγάδιαστο ή αλάθητο.
Μέσα από ποια μονοπάτια της ιστορίας ξετυλίγονται αυτοί οι θεματικοί
άξονες;
Η ιστορία ξεκινά όταν ένας ενήλικας
διαρρέει σε τρία αγόρια το μυστικό της καθηγήτριας τους και εκείνα στην
συνέχεια το διαχειρίζονται με τρόπο που παραβιάζει την ιδιωτική της ζωή.
Κεντρικό ζήτημα στην παράσταση και στο έργο ωστόσο δεν αποτελεί τόσο ο τρόπος
που το διαχειρίζονται όσο η αφορμή , πάνω στην οποία δοκιμάζονται οι σχέσεις
των παιδιών μεταξύ τους, η ηθική του καθενός και η ιδεολογία του ως προς τον
ορισμό της ιδιωτικής σφαίρας, προσεγγίζονται διάφορα ευαίσθητα σημεία μέσα σε
κάθε παιδί ανάλογα με προσωπικά και τα οικογενειακά του βιώματα και βλέπουμε
πως πορεύονται από κει και πέρα οι χαρακτήρες, παίρνοντας ο καθένας διαφορετικό
δρόμο ανάλογα με το συνειδησιακό βάρος του καθενός και τις επιλογές του. Το
έργο καταλήγει σε ένα ιδιαίτερα αισιόδοξο και χαρούμενο τέλος, χωρίς ταυτόχρονα
να αλλοιώνεται ο αληθινός του χαρακτήρας , μέσα από την σχέση αγάπης και το νέο
ξεκίνημα δυο νέων παιδιών , στην τρυφερή εκείνη ηλικία προς το τέλος της εφηβείας,
αναδεικνύοντας παράλληλα και την σημασία του ιδανικού άλλου σε εκείνη την
ηλικία.
Τα σύγχρονα τεχνολογικά μέσα και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης επηρεάζουν
την παραβίαση της ιδιωτικής σφαίρας στο έργο;
Σίγουρα έχουμε δει πάρα πολλά
τέτοια παραδείγματα, με παιδιά που αισθάνονται πάρα πολύ απειλημένα και ευάλωτα
στην παραβίαση της ιδιωτικής τους σφαίρας, με τα κινητά, τις φωτογραφίες, τα facebook και
γενικότερα την διαδικτυακή επικοινωνία. Δεν είμαι σίγουρη κατά πόσο σε αυτή την
ηλικία γίνονται αντιληπτά τα όρια της ιδιωτικότητας σε ένα χώρο , όπως αυτός του
διαδικτύου , που ίσως σε αυτές τις ηλικίες να θεωρείται πιο ασφαλής απ’ όσο
είναι στην πραγματικότητα. Η παράσταση θίγει πάρα πολύ το θέμα αυτό μιας και
χρησιμοποιείται αρκετά η νέα τεχνολογία στην σκηνική μεταφορά του έργου, επιχειρώντας
να δείξουμε με έναν έμμεσο τρόπο ότι όλα αυτά που μπορούν να χρησιμοποιηθούν
για την παραβίαση της ιδιωτικότητας, μπορούν εξίσου στα χέρια νέων ευφάνταστων
ανθρώπων να γίνουν τέχνη. Και αυτό είναι πολύ σημαντικό γιατί όλη αυτή η νέα
τεχνολογία που μας έχει κατακλύσει, δεν μπορεί να βγει από την ζωή μας ξαφνικά
και ούτε θα είχε νόημα κάτι τέτοιο. Υπάρχουν τρόποι ώστε όλα αυτά τα
τεχνολογικά εργαλεία να γίνουν εργαλεία δημιουργικότητας.
Σκηνοθετικά πως έχετε προσεγγίσει αυτή την παράσταση;
Διαμορφώθηκε ένας καινούριος
χώρος στην Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών, που μας έδωσε την δυνατότητα να
αφηγηθούμε μια γραμμική ιστορία, βλέποντας την μέσα από το μυαλό του κεντρικού
ήρωα που φαίνεται να κινεί και τα περισσότερα νήματα. Έτσι προσπαθήσαμε να
χρησιμοποιήσουμε διάφορα τεχνολογικά μέσα και κυρίως το βίντεο , για να βάλουμε
το κοινό μέσα στην συνθήκη της παρακολούθησης αυτής της ιστορίας σε επεισόδια. Εξάλλου
το θέμα της εικόνας είναι κάτι που με ενδιαφέρει πάρα πολύ σε κάθε δουλειά και
αυτή την φορά μας δόθηκε η ευκαιρία να το εξελίξουμε ακόμα περισσότερο. Από την
άλλη πλευρά επιτέλους είχα στην διάθεση μου ένα νεοελληνικό κείμενο γραμμένα σε
μια πάρα πολύ όμορφη γλώσσα, πολύ καθημερινή και καθόλου επιφανειακή που μου
έδινε την ευκαιρία να σκάψω κάτω από αυτό το λόγο για να ανακαλύψω τις αγωνίες,
τους φόβους, τα διλήμματα και όλη αυτή την φωτιά που τρέχει στην δύσκολη αυτή
εποχή της εφηβείας και αυτό ήταν μεγάλη πρόκληση. Μερικές φορές ακούμε τα παιδιά να μιλάνε σε μια γλώσσα που άλλοτε
την αναγνωρίζουμε και άλλοτε μας ξενίζει και την κατακρίνουμε ως προς τον τρόπο
ή τις εκφράσεις που χρησιμοποιούν. Αυτό που δεν πρέπει να ξεχνάμε παρόλα αυτά ότι
πρόκειται για εύθραυστες και ευάλωτες ψυχές, επιθυμίες και όνειρα στο κόκκινο.
Πόσο σημαντική είναι
η ανάδειξη και η εξέλιξη του εφηβικού έργου για το ελληνικό θέατρο;
Αυτό που για μένα ορίζει το
εφηβικό θέατρο, όπως αυτό γίνεται σε όλο τον κόσμο, είναι η δημιουργία και το
ανέβασμα έργων που έχουν τους έφηβους ως κεντρικούς χαρακτήρες , αναδεικνύοντας
τις δικές τους ιστορίες και όχι το κοινό στο οποίο απευθύνονται αυτά τα έργα.
Βεβαίως το εφηβικό θέατρο απευθύνεται κυρίως σε εφήβους, χωρίς όμως να
αποκλείουν το γενικό κοινό και χωρίς να περιορίζουν το εφηβικό κοινό μόνο σε
εφηβικές παραστάσεις. Αυτό είναι κάτι που χρειάζεται μεγάλη επιμονή , γιατί
όντως πρόκειται για κάτι καινούριο. Εκείνο που θεωρώ ότι είναι ακόμα πιο
σημαντικό όμως, είναι η συγγραφή εφηβικών έργων, διότι αυτό θα δώσει μια μεγάλη
ευκαιρία και μια ώθηση στους νεανικούς θιάσους να κάνουν περισσότερο θέατρο.
Σίγουρα είναι σημαντικό να εξοικειώνονται οι νέοι θίασοι με τα έργα των μεγάλων
κλασικών αλλά δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι ιστορίες που έχουν αυτούς ως
κεντρικούς ήρωες και ασχολούνται με τα δικά τους θέμα με έναν άμεσο τρόπο , τα
αφορούν και τα ιντριγκάρουν πάρα πολύ.
Από την μέχρι στιγμή εμπειρία σας στο εφηβικό θέατρο ποιες είναι οι
αντιδράσεις του εφηβικού κοινού ή άλλων φορέων προς αυτή την κατεύθυνση;
Σίγουρα. Τους τελευταίους έξι
μήνες μόνο μου έχουν ζητήσει τα κείμενα του Chatroom και του DNA από
τουλάχιστον δέκα σχολεία σε όλη την χώρα, κάτι που απεικονίζει το μέγεθος της επιθυμίας
των παιδιών να παίξουν αυτά τα έργα. Πιστεύω ότι όσο περισσότερο στηρίξουμε τις
εφηβικές σκηνές και διαθέσουμε τα Budget για να γίνονται σοβαρές επαγγελματικές δουλειές, τόσο το
καλύτερο θα είναι για την δημιουργία ενός εφηβικού θεάτρου στην Ελλάδα με
επαγγελματικές προδιαγραφές. Γι’ αυτό θεωρώ και πολύ σημαντικό το βήμα της Στέγης
Γραμμάτων και Τεχνών , να διαμορφώσει έναν χώρο ειδικά για αυτή την ιστορία και
να το περιποιηθεί όσο το δυνατόν περισσότερο.
Ένα σημαντικό φεστιβάλ που έδωσε βήμα σε νέους καλλιτέχνες να εκφράσουν
τις ανησυχίες τους ήταν το «Φεστιβάλ Εφηβικού Θεάτρου» που διοργανώθηκε για
πρώτη φορά στην Ελλάδα την περασμένη άνοιξη. Θα υπάρξει συνέχεια σε αυτό;
Ναι. Έχουμε προγραμματίσει ήδη
την συνέχιση αυτού του θεσμού, με ένα δεύτερο φεστιβάλ την άνοιξη, όπου αυτή την
φορά θα συμμετέχουν δέκα θεατρικές ομάδες, αντί για πέντε , ακριβώς με τους ίδιους
όρους που αφορούν στην συγγραφή των κειμένων από τα ίδια τα παιδιά. Εκείνο που
μετράει σε αυτή την προσπάθεια δεν είναι η αξιολόγηση των κειμένων αλλά η αρωγή
μας προκειμένου τα παιδιά να δώσουν στην σκέψη τους παραστασιακή μορφή και
τελικά δεν ήταν τόσο δύσκολο ουσιαστικά όσο πρακτικά. Σίγουρα ήταν δύσκολο να
επισκεφθούμε πέντε ομάδες και μέσα σε ένα διάστημα τεσσάρων μηνών να
καταφέρουμε να καταλήξουν τα έργα τους σε πέντε παραστάσεις, όμως από την άποψη
του κινήτρου, του ενθουσιασμού και των υπέροχων σκέψεων που διατύπωσαν ήταν
πολύ πιο εύκολο , απ’ όσο όλοι μας γνωρίζουμε.
Αν υπήρχε αυτή στιγμή στην Ελλάδα ένας θεσμός που να μπορούσε να απορροφήσει
ένα δυο ανθρώπους που ενδιαφέρονται να κάνουν αυτή την δουλειά και μπορούν να
αγκαλίάσουν τους εκπαιδευτικούς , οι οποίοι πραγματικά δίνουν την ψυχή τους σε
μερικά σχολεία με τα παιδιά αυτά, νομίζω θα βλέπαμε θαύματα.
