Ο Ρόθκο είναι από τις παράνομες σχέσεις ανάμεσα στα άλογα του Πάολο Ουτσέλλο και τα νούφαρα του Κλωντ Μονέ πρέπει να γεννήθηκαν τα πιο καθαρόαιμα μονόχρωμα του Ρόθκο ή αλλιώς η απόλυτη ζωγραφική." Κάπως έτσι περιέγραψε ο Σταμάτης Φασουλής τον κορυφαίο ζωγράφο του 20ου αιώνα Μάρκ Ρόθκο, τον οποίο πρόκειται να υποδυθεί σε λίγες μέρες, σε συνέντευξη τύπου που παραχώρησε πριν από την πρεμιέρα του πολυβραβευμένου έργου του Τζόν Λόγκαν «Κόκκινο», στο οποίο υπογράφει και την σκηνοθεσία έχοντας στο πλάι του ένα από τους πλέον ταλαντούχους ηθοποιούς της νέας γενιάς, τον Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλο. Το Theaterview ήταν εκεί!
«Σαν ο χρόνος να έχει ένα πινέλο που συνεχίζει τον πίνακα»
«Για μένα αυτό το έργο είναι μία μεγάλη στιγμή, δεν ήξερα ότι θα πάρει τέτοια τροπή όταν το πρωτοσυνάντησα, ήμουνα ανυποψίαστος τόσο για τον Ρόθκο όσο και για τον Λόγκαν. Πρόκειται για ένα έργο φρέσκο, αφού έκανα πρεμιέρα πέρυσι τέτοια εποχή, Σχεδόν δεν πρόλαβα να δω πόσο σπουδαίο είναι. Πρωτοπαρουσιάστηκε σ ένα θεατράκι 200 θέσεων στο Λονδίνο, δεν περίμενα ότι αυτό το έργο θα με στιγμάτιζε τόσο, θα στιγμάτιζε και όλο το χρόνο πηγαίνοντας αμέσως μετά στη Νέα Υόρκη και στην καρδιά του Μπροντγουέι, μία πρόζα με δύο άτομα το οποίο ήταν υποψήφιο για 7 βραβεία Tony και πήρε τα έξι. Αισθανόμουν ότι είναι ένα πράγμα που σπαρταράει, δεν ήξερα τον λόγο και σιγά σιγά πρόβα την πρόβα κατάλαβα το βάθος και τη σημασία του έργου. Η αφορμή είναι μία στιγμή του ζωγράφου Μαρκ Ρόθκο. Είναι ένας μεγάλος καλλιτέχνης που άνθισε την δεκαετία του 50- 60, ενώ ζωγράφιζε από το 40, αλλά άρχισε με το κίνημα του αφηρημένου εξπρεσιονισμού. Σαν ο χρόνος να έχει ένα πινέλο που συνεχίζει τον πίνακα.
Αυτό που ονειρευόταν ο Ρόθκο, ο χρόνος να τον ολοκληρώσει, έτσι και έγινε. Τον ολοκλήρωσε ο χρόνος. Τώρα ξαφνικά γίνεται ένας πρωταγωνιστής της δεκαετίας όσον αφορά τα εικαστικά. Αυτός ήταν ένας άνθρωπος που δούλευε με ωράρια τράπεζας. Τώρα να δουλεύεις με ωράρια τράπεζας για να μιλήσεις για το άλαλο, δεν είναι και εύκολο πράγμα. Ήταν πολύ αντιφατική παρουσία. Είναι και αυτό που βγαίνει πάνω στη σκηνή. Είναι ένας άνθρωπος αντιπαθέστατος, που είναι στιγμές που τον λατρεύεις. Είναι ένας άνθρωπος πάρα πολύ κακός, που ανακαλύπτεις ότι όλη αυτή η κακία είναι μία θωράκιση σχεδόν παιδικής ευαισθησίας. Έχει όλες τις αντιφάσεις που μπορεί να φανταστεί κανείς, όλα τα γοητευτικά και όλα τα απεχθή στοιχεία που μπορεί να έχει ένας μεγάλος καλλιτέχνης. Αλλά το έργο δεν σταματάει στην προσωπογραφία περισσότερο εμμένει και στις σχέσεις που έχει ο καλλιτέχνης με τον βοηθό, όπου εκεί βλέπουμε τις σχέσεις εξουσίας, σχέσεις ανθρώπινες, τι σημαίνει αγοράζω πουλάω, πουλιέμαι, ξεπουλιέμαι, τι σημαίνει εκφράζομαι, μέχρι που φτάνει το όριο της καλλιτεχνικής έκφρασης.
«Θα έρθει μια μέρα που το μαύρο θα καταπιεί το κόκκινο…»
«Το έργο μιλάει για πολύ απλά καθημερινά πράγματα. Για σχέσεις που διαμορφώνονται σημαδεμένες από το παρελθόν από μία καθημερινή μικρότητα. Όλα αυτά τα πράγματα. Έτσι έχουμε δημιουργήσει και την ζωή μας. Μεταξύ μεγάλου άλματος και κάτι μικροτήτων. Ήταν πάρα πολύ δύσκολο να το αποκτήσουμε και να το φέρουμε στην Ελλάδα η εταιρεία έδωσε τα τετραπλά χρήματα απ’ όσα δίνουμε συνήθως. Είναι ένα έργο πλημμυρισμένο από την μουσική που άρεσε στον Ρόθκο , γιατί άκουγε μουσική την ώρα που ζωγράφιζε μόνο Μότσαρτ και Σούμπερτ. Η μουσική ακολουθεί το έργο σχεδόν κινηματογραφικά επειδή ο Ρόθκο έτσι ζωγράφιζε έτσι εμπνεότανε, έτσι σκεφτότανε. Ακόμη και στους καβγάδες από κάτω υπάρχει μία μουσική που ο ίδιος έχει επιλέξει. Το κόκκινο προκύπτει από την έννοια του πάθους, της ελπίδας και της δημιουργίας, της γέννησης , του αίματος. Εκείνο που τρέμει θα ρθει η μέρα που το μαύρο θα καταπιεί το κόκκινο.»
«Με τον Οδυσσέα νομίζω ότι παίζω εγώ…»
«Είχα χρόνια να συνεργαστώ με έναν νέο ηθοποιό που να διαθέτει τέτοια δύναμη, τέτοιο βάθος, τέτοια ευστροφία και τέτοια ειλικρίνεια. Ίσως από τον καιρό που συνεργαζόταν μα τον Γιώργο Κιμούλη. Με τον Οδυσσέα έχω την αίσθηση πως δουλεύω με τον πιο φρέσκο ηθοποιό που έχει την πείρα, σχεδόν σαν την δική μου. Νομίζω ότι παίζω εγώ. Είναι πολύ σπουδαίο αυτό που κάνει. Εγώ τον θαυμάζω στη σκηνή, πολλές φορές σταματάω να παίζω γιατί τον θαυμάζω. Ξέρω ότι θα είναι καλύτερος μου αλλά αυτό με χαροποιεί πολύ.»
Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος : «Είναι ένα έργο που μιλάει για μια ολόκληρη ζωή»
«Έχει δύο στοιχεία που κάνουν το έργο πολύ γοητευτικό. Έχει μία εκ πρώτης αντίφαση. Είναι ένα έργο που μιλάει για πολύ συγκεκριμένα πράγματα, χρησιμοποιεί ακόμα και πολύ συγκεκριμένους όρους, Καθότι το θέμα του είναι επιφανειακά τουλάχιστον η ζωγραφική και από την άλλη μεριά ,ενώ συμβαίνει αυτό , το έργο δεν μιλάει καθόλου γι αυτά, για τα οποία φαίνεται ότι μιλάει. Χρησιμοποιεί ένα συγκεκριμένο για να γίνει ένα πολύ γενικό. Ένα έργο που μιλάει κατά την γνώμη μου για σχεδόν ολόκληρη τη ζωή.
Έχουμε να κάνουμε με ένα έργο, που υπάρχουν στιγμές που σχεδόν φιλοσοφεί και ταυτόχρονα με αυτό, έχουμε μία αφήγηση που σε μένα φαντάζει έως και αστυνομική. Δηλαδή έχουμε ένα έργο που από την πρώτη έως την πέμπτη σκηνή ακολουθεί μία αφήγηση που καλπάζει και που είναι γεμάτη σασπένς και που συνεχώς θέλεις να δεις τι θα γίνει παρακάτω σαν σε αστυνομικό έργο με τόση ένταση που το θεωρώ εξαιρετικό προτέρημα και από την άλλη μεριά μπαίνει συνεχώς σε βάθος χωρίς να το επιδιώκει, συμβαίνει από μόνο του. Δηλαδή κάθε στοιχείο που σε πάει πιο μέσα ταυτόχρονα προχωράει και τη δράση μ έναν τρόπο σχεδόν αστυνομικό, ώστε να σου κρατάει το σασπένς και το ενδιαφέρον μέχρι την τελευταία στιγμή όπου θα δοθεί η λύση. Αυτά τα δύο στοιχεία συναντώνται σε έργα του κλασσικού ρεπερτορίου. Ταυτόχρονα υπάρχουν δύο ήρωες που συνεχώς σου κρατούν το ενδιαφέρον και οι συγκρούσεις μεταξύ τους είναι τόσο δυνατές που πραγματικά, εγώ σαν ηθοποιός ξεχνιέμαι ώρες ώρες. Νομίζω ότι πραγματικά κάτι πρέπει να λυθεί επάνω στη σκηνή με τον Σταμάτη.
Για μένα είναι τεράστια τύχη η συνεργασία με τον Φασουλή, έχω όλο τον χρόνο δικό μου για να τον εκμεταλλευτώ. Είναι πολύ γενναιόδωρος και για μένα είναι πολύ συγκινητική η στιγμή.»
