Pages

"Ο τυχαίος θάνατος ενός αναρχικού" - Συνέντευξη με τον Σπύρο Παπαδόπουλο



 «Η βία είναι διεθνής γλώσσα…»

Ένας τοίχος γεμάτος συνθήματα. Κι ύστερα στην θέση του μια οθόνη. Από μέσα της ξεπηδά ένα κλιπάκι. «Μα εγώ θα ζήσω μέσα στη μέρα. Θέλω τα χέρια να σηκώνω στον αέρα. Θέλω τον ήλιο και οξυγόνο κι αυτό το μέλλον με ελπίδα ν’ ανταμώνω, θέλω οξυγόνο, θέλω να ζήσω, θέλω να ζήσω…». Τα Κίτρινα Ποδήλατα «παίρνουν φόρα» και οι φωνές των Γιώργου και Αλέξανδρου Παντελιά, που υπογράφουν την μουσική επιμέλεια της παράστασης, ενώνονται με εκείνες των ηθοποιών. Η «Αντίστροφη Μέτρηση» προς τα γεγονότα, που ακολούθησαν τον Ιταλικό Μάη, εμπνέοντας τον Ντάριο Φο να γράψει την τρελή κωμωδία «Ο τυχαίος θάνατος ενός αναρχικού», ξεκινά. Όσα θα δούμε να εκτυλίσσονται από 20 Οκτωβρίου στη σκηνή του Θεάτρου Αλέκος Αλεξανδράκης, γράφτηκαν 40 χρόνια πριν με αφορμή μια τρομοκρατική επίθεση στην Εθνική Τράπεζα του Μιλάνου. «Έτσι κι αλλιώς όμως η εντοπιότητα δεν έχει σημασία. Η βία είναι διεθνής γλώσσα και όσα διαδραματίζονται μοιάζουν να έχουν γραφτεί μόλις χθες…» μας λέει ο σκηνοθέτης και πρωταγωνιστής Σπύρος Παπαδόπουλος.

«Η υπόθεση στηρίζεται σε ένα πραγματικό γεγονός. Έχει να κάνει με την εκπαραθύρωση ενός αναρχικού που θεωρείται ύποπτος για κάποιες βομβιστικές επιθέσεις στο Μιλάνο. Η ιστορία του έργου ξεκινά μετά από αυτό το γεγονός. Ο κόσμος έχει ξεσηκωθεί και η κυβέρνηση προτιμάει να αποφύγει τις ευθύνες δείχνοντας ως υπαίτιους κάποιους αστυνομικούς. Από στιγμή σε στιγμή στην ασφάλεια περιμένουν την άφιξη ενός ανώτατου Ανακριτή από το Υπουργείο Δικαιοσύνης, που θα ετυμηγορήσει  για την ενοχή τους». Κάπου εκεί συναντάμε τον ήρωα της ιστορίας και εμείς τον Σπύρο Παπαδόπουλο που μιλά για τον ρόλο του από το καμαρίνι της νέας του θεατρικής στέγης για τα επόμενα πέντε χρόνια: «Εγώ υποδύομαι έναν άκακο τρελό που τυχαίνει να ακούσει την υπόθεση και μεταμφιέζεται σε αυτόν που περιμένουν. «Είμαι ιστριομανικός» αναφέρει σε κάποιο σημείο ο ήρωας. Έτσι τον είδα κι εγώ. Πρόκειται για έναν άνθρωπο που του αρέσει να παίζει θέατρο αλλά στους δρόμους. Κάνει την πλάκα του όντας όμως ιδιαζόντως ευφυής και βγάζοντας την γλώσσα στην κοινωνία και την πολιτική, τις οποίες αποδοκιμάζει για τον τρόπο που λειτουργούν. Αν κερδίσει το στοίχημα του να τους πείσει , θα τους κλείσει την ασφάλεια, λέει. Όχι επειδή είναι αριστερός αλλά επειδή είναι τρελός, όντας βέβαια και προοδευτικός χωρίς ωστόσο να το προτάσσει αυτό το Ντάριο Φό. Το γέλιο ξεκινά εκεί που αρχίζει η σύγκρουση των ρόλων και από την κόντρα που δημιουργεί η εικόνα ενός τρελού, που πείθει δυο από τους πιο άγριους μπάτσους ότι είναι ο ανώτατος ανακριτής». Το  έργο δεν είναι η πρώτη φορά που το παίζει: « Είχα ξαναπαίξει αυτό το έργο το 87 με τον Κιμούλη. Ο Γιώργος είχε κάνει τον τρελό και εγώ έκανα τον ρόλο του αστυνομικού. Ήταν ένας πολύ μικρός ρόλος αλλά εξαιρετικός από κει με είδε η Δήμητρα και ο Φασουλής και κάναμε αυτά που κάναμε στο θέατρο. Το  ξαναθυμήθηκα πριν 2-3 χρόνια. Το κατέβασα, το διάβασα και είδα ότι χρειαζόντουσαν κάποιες αλλαγές καθώς πολλά στοιχεία της μετάφρασης ήταν κάπως παλιά. Στο μεταξύ έγιναν και αυτά που έγιναν τα τελευταία χρόνια στα Εξάρχεια και νομίζω ότι πια είναι σαν να έχει γραφτεί χθες το βράδυ. Η αλήθεια είναι ότι μόχθησα πολύ πάνω στην απόδοση του κειμένου και μπορώ να πω ότι το έχω φέρει στα καθ ΄ ημάς χωρίς να έχω πειράξει το έργο. Είναι μια εξαιρετική κωμωδία του Ντάριο Φο και ένας λόγος που με προβλημάτισε το αν θα το κάνω ή όχι είναι ότι εγώ δεν ασχολούμαι εύκολα με το «γκροτέσκο» θέατρο και το έργο έχει αρκετά στοιχεία υπερβολής, γεγονός που θεώρησα τελικά πρόκληση». Δικαιωμένος από την καλλιτεχνική και εισπρακτική επιτυχία του προηγούμενου θεατρικού του εγχειρήματος, ο ίδιος έχει αποδείξει πια ότι το ένστικτό του για τα έργα τον οδηγεί σωστά. Και ο λόγος; «Δεν κάνω πονηρές σκέψεις. Κοιτάζω να επιλέξω ένα έργο που με αφορά ως ηθοποιό και όχι ως θιασάρχη και μετά να αφορά και τον κόσμο. Δεν κοιτάω το ταμείο. Αν έρθει και ποιος δεν το θέλει αλλά δεν αποφασίζω με γνώμονα αυτό. Επίσης μ’ αρέσει οι συνεργάτες μου να έχουν πολύ όρεξη για δουλειά και να κάνουν όχι πρόβα αλλά προπόνηση. Να φτύνουμε λίγο αίμα. Έτσι έχω βρεθεί με μια καταπληκτική παρέα, με την οποία έχουμε δουλέψει πάρα πολύ. Ξεκινήσαμε να δουλεύουμε από τον Μάιο, αναλύσαμε το έργο, το διαβάζαμε μελετώντας κάθε του λέξη και έτσι ωρίμασε μέσα μας όλο το καλοκαίρι αλλά επειδή είναι ένα «τρελό» έργο, δεν θα μπορούσε να γίνει με ηθοποιούς που θα ήταν απλώς καλοί. Ήθελε να χεις έναν «δαίμονα» μέσα σου…»  Υπάρχει θέμα προκατάληψης;: «Πιστεύω ότι ο καθένας θα το δει από την πλευρά του. Η αντιμετώπιση ωστόσο του Ντάριο Φό στο έργο ήταν πολύ έξυπνη γιατί δεν έκανε ένα πολιτικό έργο με σκοπό να διδάξει αλλά μια κωμωδία με την οποία γελάς πολύ, αλλά κάτι σου μένει στο τέλος. Δικός μου στόχος υπογράφοντας την σκηνοθεσία δεν ήταν ένας διαχωρισμός τύπου «οι καλοί πολίτες και οι κακοί μπάτσοι». Τέτοιες απλουστεύσεις μόνο κακό μπορεί να κάνουν και δεν έχουν θέση σε ανθρώπους σκεπτόμενους και δημοκράτες».
*Το τραγούδι «Αντίστροφη Μέτρηση» που ακούγεται στο τέλος γράφτηκε ειδικά για την παράσταση και θα συμπεριληφθεί στη νέα δουλειά των Κίτρινων Ποδηλάτων για τα 10 τους χρόνια.*