«Ο πολιτισμός είναι
πυξίδα ζωής και ατμομηχανή ανάπτυξης» τόνισε ο αν. Υπουργός Πολιτισμού κ. Νίκος
Ξυδάκης κατά την εκφώνηση των προγραμματικών του δηλώσεων στη Βουλή.
«Θέλουμε να δημιουργήσουμε τις συνθήκες για μια νέα πολιτιστική άνοιξη στην Ελλάδα με χαρά και ευθύνη και να γράψουμε την ιστορία της γενιάς μας», ανήγγειλε ο κ. Νίκος Ξυδάκης κατά την εκφώνηση των προγραμματικών δηλώσεων του ως αν. Υπουργού Πολιτισμού στη Βουλή. «Βασικές αρχές μας», πρόσθεσε, «η διαφάνεια και η αξιοκρατία, ο σεβασμός της ελεύθερης έκφρασης των πνευματικών και καλλιτεχνικών δυνάμεων της χώρας».
Ως
βασικές παραδοχές, ο κ. Ξυδάκης ανέφερε το «δημόσιο χαρακτήρα τής πολιτιστικής
κληρονομιάς χωρίς τους μνημονιακούς καταναγκασμούς για εκποίηση της δημόσιας
περιουσίας», καθώς και τη σύνδεση του πολιτισμού με τη βιώσιμη ανάπτυξη.
«Ο
πολιτισμός σε περίοδο κρίσης αποτελεί πυξίδα ζωής, αλλά και ατμομηχανή
ανάπτυξης», είπε ο αν. Υπουργός και αναφέρθηκε ειδικότερα στην αναζήτηση νέων
τρόπων χρηματοδότησης, στην αξιοποίηση κάθε δυνατότητας που παρέχει το ΕΣΠΑ,
στην τόνωση της πολιτιστικής διπλωματίας, αλλά και στην έμφαση στην απασχόληση
και την εκπαίδευση με σχετικά προγράμματα, καθώς και με συνέργειες με τους
αρμόδιους φορείς.
«Ο
πολιτισμός δεν κατοικεί μόνο στα όρια των μουσείων και των βιβλιοθηκών», είπε ο
κ. Ξυδάκης. Τόνισε ότι το Υπουργείο Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων θα
υπηρετήσει «τον αρχαίο και σύγχρονο, το
λόγιο και λαϊκό πολιτισμό» και θα συμβάλει στη συγκρότηση μιας «πολιτιστικής
ταυτότητας με διαχρονικότητα και αυθεντικότητα». Αναφερόμενος ειδικά στο
σύγχρονο πολιτισμό, είπε ότι θα υποστηριχθούν θεσμοί όπως το Εθνικό Θέατρο, το
Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου και η Εθνική Λυρική Σκηνή, «με παράλληλη ένταξή
τους στην ευρωπαϊκή πολιτιστική παραγωγή», ενώ ανήγγειλε τη θεσμοθέτηση
συμβουλίου σύγχρονου πολιτισμού.
Τα γνωρίσματα της νέας "πολιτιστικής άνοιξης"
Θέλουμε
να δημιουργήσουμε τις συνθήκες για μια νέα άνοιξη στην Ελλάδα. Ανοιξη
πολιτισμού με ελευθερία, ανεξιθρησκεία, δημιουργικότητα, αυτοπεποίθηση,
αυθεντικότητα, πολυμορφία, φαντασία. Αυτά θα είναι τα γνωρίσματα της
πολιτιστικής άνοιξης του 2015 και εφεξής. Πρωταρχικός
μας στόχος είναι η διαμόρφωση μιας πολιτιστικής
ταυτότητας, με
διαχρονικότητα και αυθεντικότητα, μια πολιτιστική ταυτότητα ικανή να
εμπνέει αυτοπεποίθηση και δυναμισμό στους πολίτες, να φέρει την αυτογνωσία ενός
ιστορικού λαού, χωρίς όμως να διολισθαίνει ούτε προς την υπεραναπλήρωση ούτε
προς τη μειονεξία.
Μια
ταυτότητα που θα εμπεριέχει την πρωτοτυπία και την εγκράτεια, τη λιτή
αρχοντιά, τη δημιουργικότητα, την
επινόηση, και όχι τον καταναλωτισμό και την απληστία, την ανία της μόδας και
των εφήμερων λάιφ στάιλ. Το
υπουργείο Πολιτισμού, χωρίς να ποδηγετεί ή να επιβάλλει ιδέες και δοξασίες,
καλείται να υπηρετήσει τον ελληνικό πολιτισμό, αρχαίο και σύγχρονο, παλαιότερο
και νεότερο, λόγιο και λαϊκό, υψηλό και καθημερινό πολιτισμό, χωρίς διακρίσεις,
χωρίς ταμπού, ως ένα οργανικό και ζωντανό όλον που διαχέεται
διαρκώς στον δημόσιο βίο, διαμορφώνοντας φυσιογνωμία και ήθος, ατομικά και
συλλογικά.
Πολιτισμός
μας είναι αξεδιάλυτα η αρχαιοελληνική κληρονομιά και η κληρονομιά του Βυζαντίου
και του μεσαιωνικού ελληνισμού, η δημώδης παράδοση, το λαϊκό τραγούδι και οι
λόγιες αναζητήσεις, η υψηλή ποίηση του Σολωμού και των Νόμπελ της γενιάς του
‘30, η ζωγραφική του Θεόφιλου και του Παπαλουκά, η αρχιτεκτονική του Πικιώνη
και του Κωνσταντινίδη, αλλά και η αχειροποίητη αρχιτεκτονική του ανώνυμου
μάστορα στο ξωκλήσι, πολιτισμός είναι τα πανηγύρια και η γαστρονομία,
πολιτισμός είναι η καλαισθησία, η ευγένεια και η οικονομία στον καθ΄ ημέραν
βίο.
Πεποίθησή
μας είναι ότι ο πολιτισμός δεν κατοικεί μόνο στα όρια των μουσείων και των
βιβλιοθηκών. Βλασταίνει και έξω από αυτά: Στις λεωφόρους των μεγαλουπόλεων και στις πλατείες των
χωριών. Στον δημόσιο χώρο, στις συναθροίσεις. Παντού όπου υπάρχουν άνθρωποι.
Ταυτότητα,
καθολικότητα, διάχυση και πλούτος
Στόχος
μας είναι ο πολιτισμός
στις ποικίλες εκφάνσεις του, να μας ενισχύει διαρκώς με τα αξιακά του φορτία,
να μας πλουτίζει στο συμβολικό πεδίο, αλλά και να προσφέρει ευκαιρίες για
παραγωγή υλικού πλούτου, ευκαιρίες για ανάπτυξη και απασχόληση. O πολιτισμός
μπορεί και πρέπει να παράγει πλούτο, συμβολικό και υλικό.
Στόχος
μας είναι να
χρησιμοποιήσουμε τα πλούσια πολιτιστικά κοιτάσματα, παλαιά και σύγχρονα, για να
αλλάξουμε τις στερεοτυπικές αναπαραστάσεις της χώρας στο εξωτερικό. Να
δημιουργήσουμε, να αναπτύξουμε, να εδραιώσουμε νέες διπλωματικές σχέσεις με
όχημα μας τον πολιτισμό.
Στόχος
μας είναι να
χρησιμοποιήσουμε τις δυνατότητες του υπουργείου Πολιτισμού, όχι μόνο για τη
συνέχιση των έργων του στην πολιτιστική κληρονομιά, αλλά και για την πλαισίωση
και στήριξη της σύγχρονης καλλιτεχνικής δημιουργίας, όπως επίσης και για την
ανάδειξη νέων τρόπων χρηματοδότησης.
Στόχος
μας είναι να ανορθώσουμε
ό,τι χρήσιμο έχει καταπέσει, να χαρτογραφήσουμε τις ανάγκες και να αρχίσουμε
άμεσα έργα εξορθολογισμού και τακτοποίησης. Στόχος μας είναι να στήσουμε
υποστηρικτικά πλαίσια για παραγωγή πολιτιστικού έργου από συλλογικότητες
δημιουργών, κυρίως στο πεδίο της σύγχρονης δημιουργίας, αλλά και στην ανάπτυξη
καινοτομικών προϊόντων με υψηλή προστιθέμενη αξία στο πεδίο της πολιτιστικής
κληρονομιάς.
Προτεραιότητες
Η
πρώτη μας προτεραιότητα είναι η επίλυση
λειτουργικών και διαρθρωτικών θεμάτων που έχουν προκύψει με την εφαρμογή του νέου
οργανισμού. Προτεραιότητα μας είναι η αποκέντρωση των εργασιών στις
περιφερειακές δομές του Υπουργείου Πολιτισμού, αλλά και η βελτίωση της
επικοινωνίας μεταξύ υπουργείου και πολίτη. Η
δεύτερη προτεραιότητα είναι η άμεση
αξιοποίηση κάθε δυνατότητας που παρέχει το νέο Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο
Αναφοράς (ΕΣΠΑ) για τη στήριξη των υφιστάμενων δομών αλλά και της
σύγχρονης παραγωγής. Η
τρίτη προτεραιότητα είναι η
εκπόνηση μιας νέας, εξωστρεφούς πολιτιστικής πολιτικής με έμφαση στην πολιτιστική
διπλωματία για την ενίσχυση της εικόνας της χώρας. Σε αυτήν εντάσσουμε και
τη χάραξη συγκροτημένης εθνικής πολιτικής για την επιστροφή των Γλυπτών του
Παρθενώνα, αλλά και τις συστηματικές παρεμβάσεις για την επιστροφή αρχαιοτήτων. Η
τέταρτη προτεραιότητα είναι η ενεργός
διασύνδεση και οι συνέργειες του πολιτισμού με άλλους τομείς: Παιδεία,
Τουρισμός, Ανάπτυξη, Εργασία, Τοπική Αυτοδιοίκηση. Με
βάση τις παραπάνω προϋποθέσεις - προτεραιότητες, προχωράμε στην εφαρμογή του
προγράμματος μας στον πολιτισμό σε τέσσερις τομείς/ δράσεις. Την πολιτιστική
κληρονομιά, τον σύγχρονο πολιτισμό, την απασχόληση, την εκπαίδευση.
Σύγχρονος Πολιτισμός
Για
μας ο πολίτης είναι στο επίκεντρο της πολτισμικής παραγωγής. Ως δρων και ως
κριτής, ως δέκτης και ως σημείο έμπνευσης και αναφοράς. Ανοίγουμε τη βεντάλια
της σύγχρονης πολιτιστικής δημιουργίας γιατί πιστεύουμε ότι ο τόπος αυτός έχει
πολλές δυνάμεις και έχει να πει πολλά, ειδικά σε μια τέτοια περίοδο.
Έτσι:
1ον
Αναβαθμίζουμε τους υφιστάμενους χώρους και υποδομές, αξιοποιώντας όλο το
ανενεργό απόθεμα.
2ον
Σχεδιάζουμε την ενίσχυση της αποκέντρωσης του σύγχρονου πολιτισμού με την
αξιοποίηση μικρής κλίμακας πολιτιστικών χώρων στην περιφέρεια αλλά και στις
μεγάλες πόλεις και τις γειτονιές, με παράλληλη στήριξη της νεανικής
καλλιτεχνικής δημιουργίας.
3ον
Αναπτύσσουμε όλες τις δυνατότητες που μας παρέχουν οι ψηφιακές εφαρμογές για την ανάδειξη όλων των μεγάλων γεγονότων
σύγχρονου πολιτισμού σε όλη την Ελλάδα.
4ον
Υποστηρίζουμε άμεσα τους κρίσιμους θεσμούς εθνικής εμβέλειας, όπως είναι το
Εθνικό Θέατρο, το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, την Εθνική Λυρική Σκηνή, με
παράλληλη ένταξή τους στην ευρωπαϊκή πολιτιστική σκηνή.
5ον
Στον τομέα του σύγχρονου πολιτισμού, εφαρμόζουμε ειδική στρατηγική
εξωστρέφειας. Ο σύγχρονος πλούτος που παράγεται στην Ελλάδα, πρέπει να γίνει
γνωστός σε ολόκληρο τον κόσμο.
6ον
Προχωράμε στην θεσμοθέτηση συμβουλίου σύγχρονου πολιτισμού για τον καλύτερο
συντονισμό των δράσεων και των κινήσεων μας
7ον
Δημιουργούμε κόμβο διασύνδεσης και διευκόλυνσης για την σύγχρονη καλλιτεχνική
παραγωγή.
