"Habemus Papam, Walter" στην Πειραιώς 260
"Ανεμοστρόβιλος. Ο Walter Benjamin σκέφτεται μεγαλοφώνος. Τα πάντα είναι ζήτημα μοντάζ. Ο Πάππας πέθανε. Ζήτω ο Πάππας. Το αυτόματος της ιστορίας πετά φράσεις: Ο υπόλοιπος κόσμος τις αφουγκράζεται κρατώντας την ανάσα του..." Ο σκηνοθέτης της παράστασης, Μανώλης Τσίπος, μας εντάσσει στο πνεύμα του έργου. Ποιος θα είναι ο διάδοχος στον θρόνο της ιστορίας; Λίγο πριν η δεύτερη βιαστεί να φωνάξει "Habemus Papam, Walter", αλλάζοντας και πάλι την πορεία του κόσμου, η θεατρική ομάδα Nova Melancholia ακολουθεί την άκρη της κλωστής που ενώνει τις θέσεις για την φιλοσοφία της ιστορίας του Walter Benjamin με την ιστορία του Αδάμ και της Εύας και ιχνηλατεί τον χαμένο παράδεισο, ψηλαφίζοντας διαφορετικές πτυχές ιδεολογικών κρίσεων, που θα μπορούσαν δυνητικά να οδηγήσουν σε αυτόν. Μέσα από μια φιλοσοφική συζήτηση πριν από την έναρξη των παραστάσεων του στις 3 και 4 Ιουλίου, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών, οι Μ Τσίπος και Β. Νούλας ( δραματουργία και σκηνοθετική συνεργασία) μας βοηθούν να ενώσουμε τους κρίκους που συνδέουν τελικά τον W. Benjamin με τον Παράδεισο στην παράσταση τους.
Nova Melancholia
Έκαναν τα πρώτα τους βήματα στα θεατρικά δρώμενα της πόλης το 2006, αναζητώντας νέους τρόπους δραματουργίας και χρήση υβριδικών τρόπων γραφής, που όπως μας εξηγεί ο Βασίλης Νούλας, συνιστάται στην συνύπαρξη του λυρικού και του επικού στοιχείου με το δραματικό. Μέχρι σήμερα έχουν ανεβάσει τέσσερις παραστάσεις, με πρώτη την "Περιγραφή Μάχης" στο Booze Cooperativa. Αμέσως μετά παρουσίασαν την "Οφηλία / Lego" στον άδειο χώρο του Εθνικού Θεάτρου, ενώ η τρίτη παραγωγή τους, "Αηδίασμα", βασισμένη σε κείμενα του Νίκου Γαβριήλ Πετζίκη, παρουσιάστηκε στο πλαίσιο του "Συστήματος Αθήναα" το 2008. Τον χειμώνα που μας πέρασε παρουσίασαν στο Bios την τέταρτη κατά σειρά παραγωγή τους "Θέσεις για την φιλοσοφία της Ιστορίας" του Walter Benjamin, στον ιδεολογικό προβληματισμό της οποίας επανέρχονται και στην τελευταία τους δουλειά, "Habemus Papam , Walter". Προσανατολισμένη σταθερά στην αναζήτηση της λογοτεχνικότητας στα κείμενα που χρησιμοποιεί κάθε φορά, ανεξαρτήτως του χώρου από τον οποίο αυτά προέρχονται, η ομάδα κινείται σαφώς στο πλαίσιο της περφόρμανς, χωρίς να αποκλείει την υιοθέτηση στοιχείων της εικαστικής περφόρμανς στις παραστάσεις της, σε μια προσπάθεια προέκτασης του κώδικα επικοινωνίας πέρα απότα στενά όρια της αφηγηματικότητας.
Habemus Papam, Walter
"Έχουμε πάπα, Βάλτερ ! Ο τίτλος ήδη υπονοεί έναν διάλογο ανάμεσα σε κάποιους και στον Βάλτερ. Καταρχάς ο τίτλος του έργου αναφέρεται στην εκφώνηση που ακολουθεί την διαδοχή του πάπα. Τόσο το κείμενο , όσο και η παράσταση φιλοδοξούν να ανοίξουν έναν διάλογο μεταξύ τους και με τους θεατές για τον μηχανισμό της Ιστορίας, με την έννοια του τρόπου με τον οποίο μια στιγμή κρίσης, όπως είναι η κοίμηση ενός θεσμικού προσώπου, βλέπε πάπας, του οποίου η θέση μένει κενή, όπου εκεί βρισκόμαστε σε μια ενδιάμεση κατάσταση της ιστορίας, όπου όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά. Γιατί όποιος κι αν κάτσει στον θρόνο του πάπα είναι σίγουρο ότι θα γράψει ιστορία, και αυτό γιατί είναι ένα πρόσωπο με ισχυρή επιρροή σε όλο τον κόσμο και όπου πάπας μπορεί να βάλει κανείς έναν πρωθυπουργό ή έναν πλανητάρχη. Απο κει και πέρα ο τρόπος που θα συνεχιστεί η ιστόρία έχει σίγουρα να κάνει με άτομο που καταλαμβάνει αυτή την θέση. Έχει όμως μεγάλο ενδιαφέρον ότι αυτό το διάστημα που μεσολαβεί μέχρι να καλυφθεί το κενό ίσως να είναι μια στιγμή ευκαιρίας για να οραματιστούμε ξανά την Εδέμ"
Ο Walter Benjamin
"O Walter Benjamin έχει επιλεγεί για αυτή την παράσταση ως ένας στοχαστής που παρακολουθεί αυτή την διαδικασία και την σχολιάζει μέσα από αποσπάσματά από τις θέσεις του για την φιλοσοφία της Ιστορίας, που είναι και το τελευταίοτου κείμενο, πριν αυτοκτονήσει κυνηγημένος από τους ναζί. Η επιλογή του συγκεκριμένου φιλοσόφου συνδέεται κυρίως με το περιεχόμενοτου τελευταίου του έργυ, όπου ο ίδιος έχει ασχοληθεί αμιγώς με τοθέμα του μηχανισμού της Ιστορίας, ασκώντας κριτική στον ιστορικό μαρξιστή, συνδυάζοντας την μαρξιστική ιδεολογία με την θεολογική ορολογία, με αποτέλεσμα να μην γίνει αποδεκτός ούτε από τους μαρξιστές ούτε από τους Εβραίους. Αντιπαραβάλλοντας την μαρξιστική έννοια της αταξικής κοινωνίας με την ιουδαϊκή θέση της έλευσης του Μεσσία ως δυο έννοιες που μπορούν να οδηγήσουν στον παράδεισο, με την έννοια μιας νοσταλγίας προς μια προυπάρχουσα κατάσταση, ο Benjamin οδηγείται στο συμπέρασμα ότι κάθε στιγμή υπάρχει ένα όραμα μεσα από το οποίο μπορεί η ανθρωπότητα να ανακτήσει δυνητικά τον χαμένο παράδεισο".
Δέσποινα Ραμαντάνη
Μetro Πέμπτη 02-07-2009
