«Άνθρωπος με άνθρωπο ό, τι απέμεινε από τον πολιτισμό του Δ. Δημητριάδη» «Η Μήδεια ήταν ένας ρόλος σταθμός στην ζωή μου» λέει στο Ozon Raw η Καρυοφυλλιά Καραμπέτη, με αφορμή την παράσταση «Πολιτισμός – Μια κοσμική Τραγωδία» του Δ. Δημητριάδη σε σκηνοθεσία Γιάννη Σκουρλέτη, που συνεχίζει την θριαμβευτική της πορεία στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης. «Το γεγονός ότι έχει βιώσει αυτή την ερωτική προδοσία, είναι ένα θέμα που απασχολεί πάρα πολύ τον άνθρωπο, την γυναίκα ιδιαίτερα, όλους μας και εμένα προσωπικά».
Πού συναντά ο «Πολιτισμός» του Δημητριάδη την Μήδεια του Ευριπίδη;
Ο Δημητριάδης παίρνει τον μύθο και τον επαναδιαπραγματεύεται με έναν τρόπο πάρα πολύ σύγχρονο,τοποθετώντας την σε έναν κόσμο που μπορεί να αναφέρεται στην αρχαία Κόρινθο, όμως έχει πάρα πολλά σημερινά χαρακτηριστικά και κυρίως εστιάζεται στο γεγονός της πτώσης των θεών. Στο γεγονός δηλαδή ότι ο άνθρωπος είναι πια εντελώς απελπισμένος, εντελώς μόνος του. Οι θεοί έχουν πεθάνει. Δεν υπάρχει πίστη, δεν υπάρχει ελπίδα, και αυτό έχει οδηγήσει τους ανθρώπους και τον κόσμο ολόκληρο σε μια απίστευτη τρέλα, σε μια μεγάλη απελπισία και απόγνωση και αυτός ο πολιτισμός πια ο οποίος έχει επικεντρωθεί στο κυνήγι του πλούτου και της εξουσίας και έχει αγνοήσει το ένθεο κομμάτι του ανθρώπου, έχει εξορίσει δηλαδή την Μήδεια και έχει επιλέξει τον ορθολογισμό και τον κυνισμό, που εκπροσωπεί ο Ιάσονας, και στο Δημητριάδη βλέπουμε τα αποτελέσματα. Για αυτό και με την τελικά αγαλμάτινη εικόνα της Μήδειας θελήσαμε να επανέλθουμε στην εξύμνηση του έρωτα και του πάθους καθώς και στην ανάγκη γέννησης ενός νέου ουμανιστικού πολιτισμού.
«Αν δεν έκανα αυτή την πράξη, δεν θα ήμουνα η Μήδεια», λέει η ηρωίδα στην παράσταση. Τελικά η Μήδεια είναι ένα πρόσωπο που ορίζεται μέσα από την ίδια της την πράξη;
Κατά κάποιο τρόπο η Μήδεια της παράστασης τοποθετείται μέσα σε ένα αχανές σκηνικό που δίνει την αίσθηση μιας καταστροφής. Θα μπορούσαν να είναι ενδεχομένως τα απομεινάρια μετά από έναν τρίτο παγκόσμιο. Η Μήδεια, όπως την είδε ο Γιάννης ο Σκουρλέτης και όπως μου ζήτησε να την ερμηνεύσω διατηρεί στο πρώτο κομμάτι του έργου την αρχαϊκή της καταγωγή. Είναι σαν να μην γνωρίζει το πόσο έχουν αλλάξει τα πράγματα γύρω της. Οι υπόλοιποι τέσσερις περφόρμερ του έργου, που βρίσκονται να ερμηνεύουν τους πολίτες αυτής της χώρας την επόμενη μέρα της καταστροφής, μοιάζουν να ζουν μέσα σε μια φαβέλα στις παρυφές του πολιτισμού και θέλουν μέσα από την θεατρική αυτή τελετουργία να αφυπνίσουν το αρχέγονο αυτό πλάσμα, που είναι αιώνες καρφωμένο πάνω σε αυτό το κρεβάτι, μήπως κάτι αλλάξει σε αυτό το τελματωμένο σύμπαν αλλά η ίδια τους λέει ακριβώς αυτό: «Εμένα η μοίρα μου είναι να σκοτώσω τα παιδιά μου.» Είναι μια πράξη σχεδόν τελετουργική που επαναλαμβάνεται στους αιώνες. Το να της στερήσεις την δυνατότητα αυτής της πράξης, της στερεί την ίδια της την ταυτότητα.
Ο Ιάσονας διακρίνει το συναίσθημα του έρωτα από εκείνο του έντονου πάθους. Υφίσταται κατά την γνώμη σας διαχωρισμός μεταξύ των δυο;
Ο Ιάσονας εκπροσωπεί τον ορθολογισμό, την ψυχρή λογική, τον κυνισμό μέσα στα πλαίσια ενός άλλου πολιτισμού, διαφορετικού από εκείνου, από τον οποίο προέρχεται η Μήδεια, του αρχαίου Ελληνικού πολιτισμού. Αυτό όμως ακριβώς λέει και ο Δημητριάδης σήμερα, ότι αυτός ακριβώς ο άνθρωπος που δεν μπορεί να κατανοήσει αυτό το βαθύ συναίσθημα, το βαθύ έρωτα, εκπροσωπεί έναν ανάπηρο πολιτισμός που το μόνο που κάνει είναι να οδηγηθεί προς την καταστροφή του. Γι’ αυτό και η Μήδεια δεν έχει χώρο σε αυτό το πολιτισμό, αρχικά εξορίζεται και στο τέλος την σκοτώνουν. Ο δράκος που παρουσιάζεται στο τέλος έχει αυτή ακριβώς την συμβολική έννοια της φύσης που τιμωρεί και εκδικείται, της ανθρώπινης φύσης που δεν μπορεί να ξεριζωθεί.
Τι είναι αυτό που θεωρείται ότι χαρακτηρίζει εσάς την ίδια ως ηθοποιό και την μέχρι σήμερα πορεία σας στην τέχνη;
Δεν μου αρέσει να στέκομαι στα κεκτημένα, στα γνωστά. Σε αυτά που ξέρω ότι μπορώ να κάνω. Γι αυτό και μου αρέσει να συνεργάζομαι με ανθρώπους που θα με πάνε πιο πέρα, και θα μου δείξουν καινούριους τρόπους, όπως οι συνεργασίες μου με την Ελένη την Σκότη, στο Επι Κολωνώ, τον Γιάννη Χουβαρδά και τον Μιχαήλ Μαρμαρινό στο Εθνικό, και τώρα με την Bijox de Kant περνάω σε ένα άβαν γκαρντ τρόπο έκφρασης μιας διαφορετικής θεατρικότητας, κάτι που συνεχώς με γοητεύει.
Ποια φράση του έργου θα επιλέγατε ως μότο της παράστασης;
Είναι η φράση που Αιγαία που λέγεται από την αρχή κιόλας του έργου: «Ίσως αυτό μονάχα έχει μείνει. Οι άνθρωποι μεταξύ μας. Άνθρωπος με άνθρωπο.»
Συνέντευξη: Δέσποινα Ραμαντάνι. Φωτογραφία: Πάνος Μιχαήλ
***
“Human to human, is all that is left from the civilization of D. Dimitriadis”“The role of Medea is a defining moment in my life”, actress Kariofillia Karabeti tells Ozon Raw. Currently taking part in “Civilization – A cosmic tragedy”, the D. Dimitriadis play that director Giannis Skourletis is guiding at the Mihalis Kakogiannis Institute. “The fact that she’s faced such a level of emotional betrayal, weighs heavily in all of us and me as a person”, she candidly states, before we make our first stop among the ruins of faith and hope and take in the need to create a new civilization which focuses on love and humanity.
Where does “Civilization” meet with Medea by Euripides?
Dimitriadis takes that myth and looks at it from another, more modern perspective, placing it in a world that refers to ancient Corinth, but also incorporates a variety of current elements and mainly focuses on the fall of the gods themselves. That focus, reveals that man is truly alone, truly desperate. The gods are no more. There is no hope, no faith and that has lead the entire world into a demented state of despair and hopelessness. Civilization has focused on the hunt for material wealth and power, choosing to turn its back on Medea and concentrate on the rationale and cynicism of Jason and the results of those choices are clear in the play by Dimitriadis. That is why through the use of Medea as portrayed in the play, we wanted to pay homage to love and passion as well as the need for a more humanitarian civilization.
“If I didn’t do such a deed, I would not be Medea”, the heroine says in the play. So is Medea a character defined by her action?
In a way, the Medea we meet in this play is placed within a vast setting that conveys a sense of destruction. It could well be what is left behind after the end of the Third World War. Medea, as seen by Giannis Skourletis and the way he asked me to play the role, retains her ancient roots in the first part of the play. It’s as if she does not know how much things have changed around her. The other four performers in the play, who play the citizens of this destroyed land, live in a favela on the outer edges of civilization and seek to awaken this ancient creature through this theatrical ritual, in the hope that she can be freed from her stagnant state. However, she assures them that “it is my destiny to kill my children”. It is a ritual repeated through the centuries. Depriving her of that, would be depriving her of her identity.
Jason separates between love and intense passion. Is there really a way to do this in your opinion?
Jason represents a sense of rationality, a cold logic, a cynical view of the world provided by a civilization that is vastly different from the one Medea comes from, which is to say that of ancient Greece. But that is what Dimitriadis is trying to say today, that he who is unable to comprehend this deep feeling, this deep sense of love, represents a crippled civilization and one that ultimately heads towards its doom. That is why Medea has no place is such a civilization and is initially exiled and ultimately killed. The dragon that appears in the end, is symbolic of nature as it punishes and takes its revenge, of human nature that cannot be uprooted.
What do you think defines you as an actress and your career so far?
I don’t like resting on my laurels, on the familiar, on the things that I know that I can do. That’s why I like working with people that take me beyond, show me new ways, like my collaboration with Eleni Skoti at Epi Kolono, Giannis Houvardas and Michael Marmarinos at the National Theatre. Now, with Bijox de Kant I’m crossing over into a more avant garde form of theatrical expression, something that truly fascinates me.
What would the motto of this play?
It’s a phrase by Aegeus, that is spoken from the very start of the play. “Maybe this is all that is left. Human to human”.
Interview Despina Ramandani Photo by Panos Michail
