Ένα σχολείο ανεστραμμένης ηθικής. "Οι βασανιστές μας δεν ήταν διαφορετικοί από εμάς. Ήταν συνηθισμένοι άνθρωποι σαν κι εμάς, μέτριας ευφυΐας και συνήθους μοχθηρίας, απλώς είχαν διαπαιδαγωγηθεί σε ένα σχολείο όπου η συνήθης ηθική είχε ανατραπεί», είχε πει ο Λέβι. «Δηλαδή στον καθένα θα μπορούσε να του βγει στην επιφάνεια αυτό το σκοτεινό κομμάτι. Σε ένα τέτοιο σχολείο ηθικής εκπαιδευόμαστε κι εμείς σήμερα. Ότι φαίνεται είναι και σεβαστό. Άρα ότι δείχνεται στην τηλεόραση αμέσως αποκτά πρεστίζ. Το ψέμα παύει να ναι ψέμα είναι μια αλήθεια αφού το πε η τηλεόραση. Είναι η παντοδυναμία των ΜΜΕ. Η αξία σου έχει να κάνει με την οικονομική σου επιφάνεια. Εκεί πάει πακέτο και το life style. Πως είναι το σώμα σου, οι διακοπές σου, τα 12ποντα τακούνια σου, τα in και out μέρη. Όλο αυτό το πράγμα σφυρηλάτησε χαρακτήρες. Όλα τα άλλα στριμώχτηκαν στην άκρη."
Ποιητές, κουλτουριάρηδες, κουραμπιέδες» και ρετρό: "Όπως λέω και στο
καμπαρέ με αρκετή δόση κακίας όταν μιλάω για τους ποιητές μας: «όλοι αυτοί αν
είχαν μια αξία είναι γιατί δεν τους ένοιαζε μην γίνουν μελό, μην γίνουν ρετρό,
μην ακουστούν διδακτικοί, μην γίνουνε ηρωϊκοί, άμα τόσο πολύ πια σε νοιάζει τι
να μην γίνεις, μπορεί στο τέλος να μην γίνεις τίποτε.» Οι πνευματικοί άνθρωποι
λεγόντουσαν κουλτουριάρηδες, οι ποιητές λεγόντουσαν κουραμπιέδες. Όλο αυτό το
πράγμα γαλούχησε γενιές. Χρειάζεται ένα ισχυρό τράνταγμα για να κουνηθεί το
μυαλό μας. Το σφαγείο της παράστασης είναι ο κατακερματισμός του ανθρώπου. Δεν
έχω συναίσθημα. Βάζω το μυαλό μου να φτιάξει ένα πλάνο λες και το μυαλό
αποτελείται από ρινίσματα σιδήρου. Λες και δεν αποτελείται από αίμα και νεύρα."
«Η δημοκρατία πρέπει να καλύπτει
τις προφανείς
ανάγκες του ανθρώπου χωρίς συζήτηση»
ανάγκες του ανθρώπου χωρίς συζήτηση»
Δημοκρατία: δικαιώματα που χάσαμε ή απολέσαμε: "Τα χάσαμε. Για το οχτάωρο για παράδειγμα έχουν δοθεί μάχες. Ήταν ο «Παρθενώνας» της εργατικής τάξης. Δεν υπάρχουν πια εργασιακές σχέσεις. Δεν υπάρχει μίνιμουμ ασφάλιση απέναντι στον επικεφαλής του οποιουδήποτε συγκροτήματος εργάζεσαι, είτε είναι εργοστάσιο είτε είναι εφημερίδα. Δεν υπάρχει πια αυτό. Το μόνο που εγγυάται την δημοκρατία σήμερα είναι η επιστροφή σε μια χαμένη πνευματικότητα. Ζούμε σαν καταναλωτικές μηχανές κι αυτό ευθύνεται για την παντελή αδιαφορία που συναντούμε γύρω μας. Αν είμαι εγώ καλά όλα είναι καλά. Αν όχι μαυρίζει το σύμπαν. Μεγάλη εγωπάθεια και εγωκεντρισμός. Η δημοκρατία κανονικά θα έπρεπε να καλύπτει τις προφανείς ανάγκες του ανθρώπου χωρίς συζήτηση, χωρίς να τολμάει κανείς να διανοηθεί ότι μπορεί κάποιος να μην έχει στέγη, φαγητό, φάρμακα, κουλτούρα, να μην έχει εργασία και να μην έχει σύνταξη. Έχω τα βασικά γιατί έχω μια ζωή μόνον. Δεν μπορώ να την χαρίσω στο χρέος που άλλοι έφτιαξαν."
Πατρίδα μου είναι εκεί που μίσησα... : "Και με μίσησαν περισσότερο
από οπουδήποτε αλλού. Πάντα με άγγιζε αυτός ο στίχος του Αγγελάκα και τώρα
ακόμα περισσότερο. Πέρα από αυτό που θα έπρεπε να είναι η πατρίδα μου, εκεί
δηλαδή που αγάπησα και με αγάπησαν περισσότερο οπουδήποτε αλλού, η πατρίδα
δυστυχώς γίνεται μια κακιά, μια οδυνηρή μητέρα. Όταν σε κλωτσάει, σε πετάει και
σου λέει «περισσεύεις φίλε, φύγε, μετανάστευσε , δεν με νοιάζει. Με νοιάζει
μόνο να χω πρωτογενές πλεόνασμα». Τότε ναι, πατρίδα σου είναι εκεί που μίσησες.
Λες και ότι όλα αυτά που συζητάμε κοστίζουν και πρέπει να δανείζομαι για να τις
καλύπτω. Κάθε άνθρωπος έχει μια σοφία ως προς το πώς να διαχειρίζεται τα
οικονομικά του για να μην απλώνει τα πόδια του πέρα από το πάπλωμα. Αυτή την
σοφία δεν την έχουν οι σπουδαγμένοι σε σχολές οικονομικών του εξωτερικού, γιατί
απλά εξυπηρετούν την παγκόσμια φούσκα και έτσι αντί να προχωράμε εμπρός
πηγαίνουμε πίσω."
"Ποιόν ενδιαφέρει αν είσαι
ένοχος…", λέει ο Κομαντάντε Μάρκος σχολιάζοντας την εξουσία : "Ναι. Ακόμα
κι αν είσαι αθώος, ακόμα κι αν δεν έχεις κάνει τίποτα, θα συντρίψουμε και αν
επιμένεις να ρωτάς γιατί το κάνουμε, θα σου απαντήσουμε: γιατί μπορούμε να το
κάνουμε.» Πολύ δυνατή πένα ο Κομαντάτε. Πως αλλιώς αυτή η ψαλίδα θα συνεχίσει
να ισχύει. Δεν γίνεται αλλιώς, σου λένε. Γινότανε να υπερχρεωθεί η χώρα; Και
τώρα δεν γίνεται να έχει ψωμί ο άνθρωπος; Το ένα δηλαδή επιτρέπεται και το άλλο
είναι οκ; Νομίζω πως η εξουσία παίζει πια με τις αντοχές του μυαλού μας. Είναι
δυνατόν δέκα εκατομμύρια Έλληνες να είναι όλοι κλέφτες; Τι έθνος είναι αυτό;
Πραγματικά μοιάζει με χοντροκομμένη κωμωδία, κάτι σαν Monty Python.
«Θα στενάξουν οι νέοι… και θα έρθουν χρόνια χλωμά και αδύναμα, και θα
χει ο καθένας τα λίγα γραμμάρια της ευτυχίας και θα ναι τα πράγματα μέσα του
κιόλας, ωραία ερείπια» , είχε προβλέψει πριν από τόσα χρόνια ο Ελύτης: "Για
μένα απαγορεύεται κανείς να έχει λίγα γραμμάρια ευτυχίας. Πρέπει να έχει τόνους
ευτυχίας. Γιατί έτσι κι αλλιώς η ζωή είναι μικρή. Έτσι κι αλλιώς καραδοκούν
στην γωνία η αρρώστια, η απώλεια, ο θάνατος, η προδοσία, οι δυσκολίες. Να έχει
κανείς και τον μαύρο τοίχο λόγο της παγκόσμιας οικονομικής φούσκας; Πάει πολύ.
Η ευτυχία θα έπρεπε να μεταφράζεται σε κύματα δημιουργικότητας που βγαίνουν από
τον κάθε άνθρωπο και συναντάνε τον απέναντι. Ευτυχία είναι να χαίρεσαι την κάθε
μέρα. Να μπορείς να πεις σαν το Σολωμό: «όποιος πεθαίνει σήμερα χίλιες φορές
πεθαίνει..» Και το λέει ένας που κάθεται απέναντι από το πολιορκημένο
Μεσολόγγι. Η μισή του καρδιά θρηνεί το Μεσολόγγι και η άλλη μισή έχει την
ψυχραιμία, την πολυτέλεια και την γενναιοδωρία να υμνεί την άνοιξη. Αυτό εγώ το
θεωρώ ευτυχία."
Φαρμακονήσι: "Πολύ οδυνηρή ιστορία. Είναι ντροπή και στεναχώρια.
Δεν το χωράει το μυαλό του ανθρώπου. Θα πει κανείς πάλι την μεγάλη κουβέντα:
«πόσοι χωράνε;» Προφανώς δεν χωράει όλος ο πλανήτης. Την ώρα όμως που έρχεται ο
άλλος με το χέρι του απλωμένο και τα μάτια του διάπλατα ανοιχτά εκλιπαρώντας, δεν
μπορείς να κάνεις την προσθαφαίρεση. Μπορείς όμως από πριν να έχεις πει,
«Δουβλίνο 2» πρέπει αυτή την στιγμή να σταματήσει να υπάρχει. Δεν μπορεί να
εγκλωβίζεις τους ανθρώπους μέσα σε μια χώρα και να τους λες ή θα καθίσετε εδώ ή
θα γυρίσετε πίσω στη φωτιά που καίει την χώρα σας."
"Όπλο μου είναι η αγάπη". Η τέχνη μπορεί να το πει; "Η αγάπη δυστυχώς
έχει γίνει μια λέξη πλαδαρή, ρομαντική, απολιτική. Αγάπη σημαίνει όμως υψηλός
δείκτης νοημοσύνης. Αγαπώ γιατί συναισθάνομαι. Πρέπει να είσαι ευφυής για να
αγαπάς. Η αγάπη μπορεί να γίνει η μεγαλύτερη επανάσταση. Μπορεί κανείς να μην
αντέχει να μπει στο στόμα του λύκου, διεκδικώντας δυναμικά και επιθετικά τα
δικαιώματα του, γινόμενος αντιπαθής στην εξουσία, πράγμα πολύ επικίνδυνο, ας
μην ξεχνάμε ότι πάρα πολλοί διανοούμενοι και καλλιτέχνες έριξαν νερό στο μύλο
της εξουσίας γιατί δεν ήθελαν να χάσουν την εύνοια της, αλλά μπορεί καθένας μας να κάνει όπλο του την αγάπη. Ένα κομμάτι της τέχνης
είναι εξαρτημένο και δυστυχώς δεν μπορεί να πάει κόντρα, παρόλο που η τέχνη από την φύση της είναι βαθιά αντιεξουσιαστική. Η
αρχαία τραγωδία, έβριζε μέχρι και τους θεούς. Έλεγε «Ω Δία..» και συμπλήρωνε
«εάν υπάρχεις…» Δεν μπορείς να κάνεις τέχνη ωραιοποιώντας την εξουσία. Ένα άλλο κομμάτι της όμως ευτυχώς δεν είναι έτσι.
Συνέβη… και το Ολοκαύτωμα μα και ο Μάης του 68. Τι απ’ τα δυο βλέπετε
πιο πιθανό να ξανασυμβεί; Κλείνοντας τραγουδάμε «συνέβη και μπορεί και να
ξανασυμβεί». Συνήθως ο νους μου πάει στο κακό όταν το λέω αυτό. Εδώ καθόλου να
δεχτώ να σου πω τι φοβάμαι. Θα σου πω τι θέλω. Να ξανασυμβεί μια αφύπνιση
γενική. Μια διεκδίκηση δικαιωμάτων, απόλυτα αυστηρή και κάθετη. Μια
αδιαπραγμάτευτη διεκδίκηση των αυτονόητων για όλους τους ανθρώπους.
Όμως υπάρχει μεγάλη ανευθυνότητα και βαθιά διαφθορά και σε μας του ίδιους: "Η κτηνωδία της εξουσίας είναι αδιαπραγμάτευτη όχι η βλακεία ημών των πολιτών. Θα σου πω κάτι που ως δασκάλα το έχω πει πάρα πολλές φορές. Για τους κακούς μου μαθητές 99% ήταν δικό μου σφάλμα. Επειδή δεν είχα υπομονή, επειδή θύμωσα, επειδή μου έθιξε τον εγωισμό ότι κάποιος δεν πρόσεχε, επειδή ήμουνα κουρασμένη και σκεφτόμουνα το ρόλο μου αντί να είμαι απόλυτα προσηλωμένη σε αυτόν, επειδή δεν έδωσα λίγο έξτρα χρόνο. Φαντάσου τώρα την ευθύνη αυτή σε μεγαλύτερη κλίμακα. Εξάλλου όλοι οι μεγάλοι κλασικοί συγγραφείς από τον Μπρεχτ ως τον Μπέκετ και τον Τσέχωφ δικαιολογούσαν την ατελή μας, φοβισμένη, αδούλευτη, ανθρώπινη φύση γιατί από κει εκπορεύονται όλα τα καλά και όλα τα κακά. Αλλά την εξουσία δεν την συγχωρείς γιατί μόνη της αποφάσισε να γίνει εξουσία.
Όμως υπάρχει μεγάλη ανευθυνότητα και βαθιά διαφθορά και σε μας του ίδιους: "Η κτηνωδία της εξουσίας είναι αδιαπραγμάτευτη όχι η βλακεία ημών των πολιτών. Θα σου πω κάτι που ως δασκάλα το έχω πει πάρα πολλές φορές. Για τους κακούς μου μαθητές 99% ήταν δικό μου σφάλμα. Επειδή δεν είχα υπομονή, επειδή θύμωσα, επειδή μου έθιξε τον εγωισμό ότι κάποιος δεν πρόσεχε, επειδή ήμουνα κουρασμένη και σκεφτόμουνα το ρόλο μου αντί να είμαι απόλυτα προσηλωμένη σε αυτόν, επειδή δεν έδωσα λίγο έξτρα χρόνο. Φαντάσου τώρα την ευθύνη αυτή σε μεγαλύτερη κλίμακα. Εξάλλου όλοι οι μεγάλοι κλασικοί συγγραφείς από τον Μπρεχτ ως τον Μπέκετ και τον Τσέχωφ δικαιολογούσαν την ατελή μας, φοβισμένη, αδούλευτη, ανθρώπινη φύση γιατί από κει εκπορεύονται όλα τα καλά και όλα τα κακά. Αλλά την εξουσία δεν την συγχωρείς γιατί μόνη της αποφάσισε να γίνει εξουσία.
"Θέλω να ζήσω γενναία στο κόσμο και το τι πρέπει να γίνει θα το μάθω
στο δρόμο...": Την ώρα που το πρωτολέω αυτό, το λέω με μια αίσθηση σαν να ζητώ
συγγνώμη απ’ τους θεατές για το «γενναία» μη όντας η Αντιγόνη αλλά βρέ παιδί
μου θέλω να ζήσω με άπλα, με θάρρος, να μπορώ να βάλω την υπογραφή μου κάτω από
ένα κείμενο κι ας ξέρω ότι αυτό θα προκαλέσει ένα κλείσιμο πόρτας. Οπότε το λέω
με μια αίσθηση χιούμορ, γιατί τις αγαπάω τις Αντιγόνες κι αν δεν θα μπορέσω να
γίνω το μισό μου μυαλό θα φλερτάρει πάντα μ’ αυτό. Γενναία με πλάκα, με
χιούμορ, χωρίς ταμπού, με τα λάθη μου, χωρίς να φοβάμαι να τσαλακώσω την εικόνα μου, χωρίς να διστάζω να βοηθήσω, χωρίς να ντρέπομαι να ζητήσω βοήθεια αν την χρειαστώ.
ΒETON 7: Πύδνας 7,
Παραστάσεις:
Κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 9μμ έως 4 Μαρτίου 2014
Παραστάσεις:
Κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 9μμ έως 4 Μαρτίου 2014
Διάρκεια: 60΄
Τιμές εισιτηρίων: 12ευρώ κανονικό
& 10ευρώ μειωμένο (φοιτητές, άνεργοι ΟΑΕΔ, ΑμεΑ). Ειδικές τιμές για groups
άνω των 5 ατόμων.
Πληροφορίες και τηλεφωνική κράτηση εισιτηρίων: 210 751 2625
