Pages

ΜΑΟΥΤΧΑΟΥΖΕΝ : "ΤΟΥΣ ΠΟΛΛΟΥΣ ΜΙΚΡΟΥΣ ΧΙΤΛΕΡΙΣΚΟΥΣ ΝΑ ΦΟΒΑΣΑΙ..."



"Με ένα χτύπημα καμπάνας πηγαίναμε να κοιμηθούμε όλοι μαζί, μ' ένα χτύπημα καμπάνας έπρεπε να ξυπνήσουμε, με ένα χτύπημα καμπάνας να πάμε για φαί, να πάμε για δουλειά, να ξαναγυρίσουμε μέσα...". Η ομαδική ζωή, τα όνειρα και οι εφιάλτες των 35.000 περίπου κρατουμένων του κεντρικού στρατοπέδου συγκεντρώσεως Μαουτχάουζεν, παρατάχθηκαν με ένα γερό χτύπημα στο στομάχι των θεατών που πλυμμήρισαν το θέατρο Μπάντμιντον για να παρακολουθήσουν την πρώτη θεατρική μεταφορά του ομώνυμου αυτοβιογραφικού έργου του Ιάκωβου Καμπανέλλη, σε σκηνοθεσία Θέμη Μουμουλίδη και μουσική Μ. Θεοδωράκη, όπου αφηγείται όσα έζησε μέσα σε μια κόλαση χτισμένη σε ένα καταπράσινο αλπικό τοπίο στις όχθες του Δούναβη από το 1943 έως και την απελευθέρωση του στρατοπέδου από τον Αμερικανικό στρατο το 1945.
Η αντιφατικότητα της ανθρώπινης φύσης φανερώνει ίσως και την τραγωδία της. Μέσα στο ιδεολογικό ολοκαύτωμα της διαφορετικότητας και στο νοσηρό όραμα της φυλετικής κυριαρχίας των Αρείων, ξεπροβάλει αδρά η πεμπτουσία της ανθρώπινης συμπεριφοράς, το μυστήριο και το άγνωστο που κρύβει μέσα της. Ο οδοστρωτήρας του ολοκληρωτισμού δεν πέρασε πάνω από τους ανθρώπους ούτε από την ανθρωπότητα. Τα πιο σκοτεινά ένστικτα του ανθρώπου δεν επιβλήθηκαν πάνω στην αέναη ανάγκη του να αγαπήσει και να αγαπηθεί, να δημιουργήσει στα συντρίμμια της καταστροφής, να ονειρευτεί μέσα στον πιο αποτρόπαιο και φρικτό εφιάλτη, να ελπίσει μέσα στην άγονη πεδιάδα του θανάτου, στα αποκαϊδια της ζωής. Εκεί που το χώμα μοιρίζει ανθρώπινο αίμα, και ο αέρας διαχέει την οσμή της ανθρώπινης σάρκας. Πλάι σε πτώματα που κοίτονται σωρός τριγύρω. Ίσα ίσα που έγινε σπίθα και άναβε την φλόγα της φαντασίας και μέσα από εκείνη ταξίδευε η ελπίδα χιλιάδων κρατουμένων για το αύριο. Μόνον “ενας στους εννιά” επέζησε για να την δει να ανθίζει να γίνεται τέχνη, δημιουργία. Ένας από αυτούς και ο συγγραφέας.

Στην πρώτη του θεατρική μεταφορά ο Θέμης Μουμουλίδης καταφέρνει να μας γυρίσει σε εκείνες τις μέρες κρατώντας πιο ζωντανό και επίκαιρο από ποτέ το λόγο του Ι. Καμπανέλλη που αντηχεί μέσα από την συγκλονιστική αφήγηση του Στέλιου Μάινα και την εξαιρετική ερμηνεία του Γ. Πυρπασόπουλου στο ρόλο του συγγραφέα. Η φρίκη του Μαουτχάζουν επιστρέφει αλλά όχι απλά για να θυμίσει, ούτε για να επαναλάβει όσα ήδη είναι γνωστά για την κτηνωδία του ναζισμού και του φασισμού. Ίσως περισσότερο από ποτέ για να προειδοποιήσει για τις συνειδησιακές και ιδεολογικές αγκυλώσεις που δημιουργούν τους αγκυλωτούς σταυρούς. Για τα συρματοπλέγματα του μίσους που χτίζουν λιθαράκι λιθαράκι χώρους μη ανοχής διαφορετικών απόψεων και υποδοχής του φόβου, όπως εκείνοι από τους οποίους ξεκίνησαν τα 15000 Στρατόπεδα Συγκεντρώσεως και Εξοντόσεως του Νταχάου, του Άουσβιτς, του Μπούχενβαλντ, του Σάξενχάουζεν κ.α. Για το μικρόβιο του ναζισμού, του εθνικισμού, του ρατσισμού που κυοφορεί η αδιαφορία, η μισαλλοδοξία και η τελική επίλυση όλων των προβλημάτων με την βία. Για τις νοσηρές πολιτικές ιδεολογίες που δεν θριαμβέβουν στα πεδία των μαχών, ούτε ξεπηδούν από μαζικές συγκεντρώσεις, αλλά σφυριλατώνται καθημερινά στους δρόμους, στο σπίτι, στην οικογένεια, στους χώρους εργασίας, αποδομώντας τα γεγονότα από την σημασία τους και ελέγχοντας τον κόσμο των ερμηνειών και όλες τις μισές αλήθειες της κοινωνίας που ατσαλώνουν τους πολλούς μικρούς Χιτελρίσκους μετατρέποντας τους κάποτε από αστείους Τσάρλι Τσάπλιν σε αυτεπάγγελτους "σωτήρες" και τελικά στους πιο ανελέητους θηριοδαμαστές...