Καλοκαίρι με Νεφέλες, Αμφιτρύωνα και Περικλή από το Εθνικό

Με όπλο την γλώσσα της κωμωδίας, που κόκαλα δεν έχει και κόκαλα τσακίζει , το Εθνικό Θέατρο εμπνέεται και πάλι από το ποίημα του Ιωάννη Πολέμη "Tι είναι η πατρίδα μας" και ξεκινά την καλοκαιρινή του περιοδεία με τρεις από τους σημαντικότερους συγγραφείς κωμωδιών όλων των εποχών. Σαίξπηρ, Μολιέρος και Αριστοφάνης, συναντούν το κοινό, εκτός των τειχών- από την Επίδαυρο και σε όλη την Ελλάδα- με κοινό όχημα το γέλιο, την σάτιρα και την ψυχαγωγία αλλά και την βαθιά περίσκεψη για τον άνθρωπο και την κατανόηση της φθαρτής του μοίρας. Παράλληλα το Εθνικό συνεχίζει τον διάλογο με καλλιτεχνική δημιουργία του εξωτερικού συμμετέχοντας στο Φεστιβάλ Resistance in the Mediterranean που διοργανώνεται από το Ballhaus Naunystrasse και την Ένωση Θεάτρων της Ευρώπης (UTE) στο πλαίσιο του Voicing Resistance που θα διαρκέσει από τις 9-19/06. 

Με τις Νεφέλες του Αριστοφάνη σε σκηνοθεσία-δραματουργική επεξεργασία, σκηνικά και κοστούμια Νίκου Μαστοράκη, που θα παρουσιαστούν στις 13 & 14 Ιουλίου στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου, ανοίγει την αυλαία του το Εθνικό Θέατρο. Οι Νεφέλες παρουσιάστηκαν για τελευταία φορά από το Εθνικό το 2001 και φέτος επιστρέφουν με τον Γιάννη Μπέζο στον ρόλο του Στρεψιάδη και τον Αλέξανδρο Μυλωνά στον ρόλο του Σωκράτη.

Μιλώντας για την δυσκολία του μεταφραστικού εγχειρήματος του συγκεκριμένου έργου, ο Κώστας Γεωργουσόπουλος είπε χαρακτηριστικά: "Όποιος έχει τολμήσει να μεταφράσει τις Νεφέλες, βρίσκεται μπροστά στο μεγαλύτερο συγκινησιακό και ιδεολογικό εγχείρημα που μπορεί να του συμβεί. Ολόκληρη η κουλτούρα της δύσης στηρίζεται πάνω στην Σωκρατική επίκληση, γι' αυτό και δεν μπόρεσα να καταλάβω αν και σέβομαι απεριόριστα το Ωνάσειο Ίδρυμα που την διοργάνωσε, πως είναι δυνατόν να γίνει μια αναθεώρηση της δίκης του Σωκράτη. Οι δίκες είναι συνάρτηση εποχής και προϊόν της ιδεολογίας , των ιδεολογημάτων, των αντιφάσεων και των λαθών της όποιας εποχής. Δεν μπορούμε να καταλάβουμε πιθανόν τι συμβαίνει με τον Αριστοφανικό Σωκράτη, αν δεν μπορούμε να φανταστούμε πως κάποτε οι μισοί Αθηναίοι με μια πέτρα στο χέρι, πηγαίνανε στο Πεδίο του Άρεος και ρίχνανε ανάθεμα στον Ελευθέριο Βενιζέλο, ο οποίος σήμερα είναι αναμφισβήτητα ένας ηγέτης με μεγάλη προσφορά. Πρέπει λοιπόν να κάνει κανείς αφαιρέσεις για να κατανοήσει την Αριστοφανική εκδοχή, η οποία απ' ότι φαίνεται ήταν καταλυτική για την εποχή της. Εκείνο που θα πρέπει να κάνουμε όλοι μια καλή είναι να ξεχωρίσουμε τον Σωκράτη της Ιστορίας από τον Σωκράτη του Πλάτωνα. Ο δεύτερος είναι πρόσωπο θεατρικό. Είναι κάποιος που φορτώθηκε τις ιδέες του Πλάτωνα. Ο Σωκράτης της ιστορίας , ο Σωκράτης του Αριστοφάνη είναι αυτός που αποτυπώνεται στα αποτυπώνεται στα Απομνημονεύματα του Ξενοφώντος και από εκεί μπορεί να καταλάβει κανείς την θέση του Αριστοφάνη μέσα από την οικονομική , κοινωνική, ηθική και άλλου είδους εμπλοκή της εποχής εκείνης και φυσικά μέσα από την αποθέωση της φιλοσοφίας του σχετικού."

Κομβικό για την αρχαία ελληνική δραματουργία, χαρακτήρισε το Αριστοφανικό έργο, ο σκηνοθέτης Ν. Μαστοράκης, γιατί , όπως είπε " εγκαινιάζει πολύ νωρίς το διάλογο σχετικά με το τι ήταν ο Σωκράτης.."

Αμφιτρύωνας του Μολιέρου : ένα έργο με καινοτόμα μορφή, ενιαία γλώσσα, έξυπνο χιούμορ, που  απεικονίζει με σκοτεινό τρόπο την εποχή του Λουδοβίκου...

Με το ρηξικέλευθο όσο και απολαυστικό αριστούργημα του Μολιέρου, που επρόκειτο να παιχτεί στην Κεντρική Σκηνή την προηγούμενη περίοδο, αλλά αναβλήθηκε και αντικαταστάθηκε από την Αυλή των Θαυμάτων του Ι. Καμπανέλη, επανέρχεται στο Εθνικό Θέατρο ο Λευτέρης Βογιατζής παρουσιάζοντας τον Αμφιτρύωνα, στις 3 και 4 Αυγούστου στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου.

Την απόσταση ως κύριο μέσο προσέγγισης αυτού του σκοτεινού κόσμου τόνισαν μιλώντας για την παράσταση τόσο η Αμαλία Μουτούση που υποδύεται την Αλκμήνη: "Προσπαθήσαμε μέσα από την απόσταση αυτού του κόσμου του Μολιέρου να τον κατανοήσουμε και όχι μέσα από ένα φαινομενικό πλησίασμα." όσο και ο Χρίστος Λούλης στο ρόλο του Ερμή : "το θέμα δεν είναι να περπατήσουμε πάνω στο νερό αλλά να πιστέψει το κοινό έστω και για λίγο ότι αυτό είναι δυνατό..."

Μιλώντας για την μετάφραση του έργου και την σκηνοθετική ματιά, λόγω απουσίας του Λ. Βογιατζή, η Χρύσα Προκοπάκη, αναφέρθηκε στην γλωσσική ομοιομορφία του έργου την οποία θέλησε να διατηρήσει ο σκηνοθέτης, και στην αφέλεια με την οποία είδε ο ίδιος αυτή την εποχή. 

Ο Μολιέρος εμπνέεται από την ελληνική μυθολογία, στηρίζεται δεξιοτεχνικά πάνω στον Αμφιτρύωνα του Πλαύτου και μεταπλάθει τον μύθο του Αμφιτρύωνα και της Αλκμήνης σε μια απολαυστική κωμωδία.  Ο Δίας παίρνει τη μορφή του Αμφιτρύωνα για να  τρυπώσει στο κρεβάτι της γυναίκας του Αλκμήνης και ο Ερμής τη μορφή του κωμικού υπηρέτη του Σωσία. Όταν όμως εμφανίζεται ο πραγματικός Αμφιτρύωνας, τη θεϊκή παρέμβαση θα ακολουθήσει το χάος: άλλοτε διασκεδαστικό και άλλοτε επικίνδυνο, γεμάτο ίντριγκες, ανατροπές, πάθη και εξωφρενικό χιούμορ!

 Γραμμένη το 1668, η κωμωδία του Μολιέρου παρουσιάζεται για δεύτερη φορά από το Εθνικό Θέατρο – η πρώτη ήταν το 1948 σε σκηνοθεσία Δημήτρη Ροντήρη. Ο Γάλλος κωμωδιογράφος θίγει έμμεσα τις ερωτικές περιπέτειες του Βασιλιά Λουδοβίκου 14^ου ενώ σατιρίζει τον αμοραλισμό των ισχυρών και την δουλική συμπεριφορά όσων τους περιβάλλουν.

Το Εθνικό στο Εξωτερικό.

Ο Περικλής, η παράσταση του Εθνικού Θεάτρου που ενθουσίασε κοινό και κριτικούς στο θέατρο Globe στο Λονδίνο συμμετέχοντας στο διεθνές φεστιβάλ Globe to Globe για τον William Shakespeare περιοδεύει για περιορισμένες παραστάσεις στην Αθήνα και στην περιφέρεια. Το πρόγραμμα των παραστάσεων δεν έχει ανακοινωθεί ακόμα λόγω της ρευστής πολιτικής κατάστασης εν μέσω εθνικών εκλογών.

Παράλληλα το Εθνικό συμμετέχει στο Φεστιβάλ Resistance in the Mediterranean που θα πραγματοποιηθεί στο Βερολίνο στις 17 Ιουνίου στο Ballhaus Naunystrasse με τη σκηνική ανάγνωση του ειδικά γραμμένου για το φεστιβάλ έργου της Λένας Κιτσοπούλου Ν – ΕΥΡΩ – ΣΗ. Στις 17 Ιουνίου 6 νέα έργα μικρής διάρκειας γύρω από το θέμα «Αραβική Άνοιξη/Ευρωπαϊκό Φθινόπωρο» θα παρουσιαστούν με τη μορφή σκηνικής ανάγνωσης. Τα έργα αυτά αναδεικνύουν τις ριζικές και πολιτικές αλλαγές που υφίστανται οι χώρες τους και δίνουν την ευκαιρία στους δημιουργούς να υψώσουν ελεύθερα τη φωνή τους. Το Φεστιβάλ διοργανώνεται από το Ballhaus Naunystrasse και την Ένωση των Θεάτρων της Ευρώπης (UTE) στο πλαίσιο ενός μεγαλύτερου φεστιβάλ, του Voicing Resistance (9-19/6/2012, όπου καλλιτέχνες από τον αραβικό κόσμο θα παρουσιάσουν τη δουλειά τους σε σχέση με τις πολιτικές εξεγέρσεις που πραγματοποιήθηκαν στις χώρες τους). Με τη συνεργασία του Ινστιτούτου Γκαίτε της Αθήνας.

 Επίσης μαζί με την Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου και σε συνεργασία με την Ένωση των Θεάτρων της Ευρώπης (UTE)  και το Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών, το Εθνικό Θέατρο διοργανώνει το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Αυγούστου, τη Δελφική Ακαδημία Θεάτρου στους Δελφούς, με θέμα «Πόλεμος και Σκηνή». Τα εργαστήρια θα διευθύνει ο διάσημος Γερμανός σκηνοθέτης Ματίας Λάνγκχοφ και πλάι στην πρακτική άσκηση θεατρολόγοι και φιλόσοφοι θα αναπτύξουν τον θεωρητικό στοχασμό.Η Ακαδημία είναι ένα προωθημένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα για σπουδαστές –ηθοποιούς που δίνει τη δυνατότητα συνεργασίας, συνύπαρξης και δημιουργικής ανταλλαγής ανάμεσα σε νέους καλλιτέχνες από όλη την Ευρώπη. Στην Ακαδημία θα συμμετάσχουν σπουδαστές της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου και σπουδαστές  από δραματικές σχολές της Ευρώπης.

Στις 5, 9 και 13 Ιουνίου αντίστοιχα θα παρουσιαστούν με τη μορφή αναλογίου στο Theatre de la VilleΤο Βιτριόλι του Γιάννη Μαυριτσάκη, Η Αόρατη Όλγα του Γιάννη Τσίρου και η Μ.Α.Ι.Ρ.Ο.Υ.Λ.Α. της Λένας Κιτσοπούλου, τρεις παραγωγές του Εθνικού Θεάτρου, ενώ η ανάγνωσή τους θα αναμεταδοθεί από τη γαλλική δημόσια ραδιοφωνία, στο σταθμό France Culture. 

Τέλος Η παράσταση Guns! Guns! Guns! της ομάδας Blitz, παραγωγή του Εθνικού θεάτρου της σεζόν 2009-2010, μετέχει στο Φεστιβάλ Εργοτάξια της Ευρώπης που διοργανώνει το Theatre de la Ville στο Παρίσι με τη συνεργασία της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση. Η παράσταση θα δοθεί στις 8 Ιουνίου στην Κεντρική Σκηνή του Theatre de la Ville.