 |
Η ψυχή η δική μου αγάπησε
το δρόμο της φυγής
|
και δώρο εγώ δεν έλαβα
από τον ουρανό μία ψυχή κατάλληλη για τον αέρα της αυλής.
Δεν έχω αυτές τις
«αρετές» που οι εποχές απαιτούν
γι’ αυτό και οι υποθέσεις
μου δεν πρόκειται ποτέ να ευοδωθούν.
Ειλικρίνεια κι ευθύτητα
το μόνο τάλαντό μου
και αγνοώ πώς γίνεται ο
εμπαιγμός του ατόμου. |
Η Constantly Productions παρουσιάζει στο Σύγχρονο
Θέατρο από τις 20 Απριλίου την παράσταση «Ο Μισάνθρωπος». Η πιο πικρή κωμωδία του Μολιέρου, σε
σκηνοθεσία Ιόλης Ανδρεάδη, μετάφραση Γιάγκου Ανδρεάδη και διασκευή για έξι
πρόσωπα της Ιόλης Ανδρεάδη και του Άρη Ασπρούλη σε νέα ελληνική έμμετρη απόδοση
1.600 στίχων.
Το ανέβασμα αυτό
εμπνέεται από τη θεατρικότητα της κοινωνίας καθώς αυτή συνδιαλέγεται με το
απροσποίητο και την αιχμηρή, γυμνή ειλικρίνεια του πρωταγωνιστή – σαν
να μην πέρασε μια μέρα από τον Ιούνιο του 1666 όπου το έργο παρουσιάστηκε για
πρώτη φορά.
Έξι ήρωες επί σκηνής, όλοι
θύτες και θύματα μιας μακράς, ατομικής και ομαδικής, υποκρισίας με σκοπό το
κέρδος των εντυπώσεων και μια καλή θέση στα μάτια των άλλων. Μόνος αντίπαλος με
την πραγματικότητα, ο ειλικρινής Άλκηστος. Με την εμμονική του ροπή προς την
αλήθεια με κάθε κόστος και κυρίως τον ατελείωτο και ατελέσφορο έρωτά του για τη
γοητευτική Σελιμένη, να δεσπόζουν ως πηγές της δυστυχίας του.
Ο Μισάνθρωπος, 1666. Πλήρης τίτλος: Ο Μισάνθρωπος ή ο Χολερικός
ερωτευμένος (Le Misanthrope ou l’ Atrabilaire amoureux), πεντάπρακτη κωμωδία σε
1808 αλεξανδρινούς στίχους. Παραστάθηκε για πρώτη φορά στις 4 Ιουνίου 1666, στο
θέατρο του Palais-Royal. Είναι εμπνευσμένη από τον «Δύσκολο» του Μενάνδρου. Ο
υπότιτλος παραπέμπει στη θεωρία του Γαληνού, ευρέως διαδεδομένη και ακόμη
αποδεκτή μέχρι τον 18ο αιώνα, σχετικά με τα τέσσερα στοιχεία που καθορίζουν τον
ανθρώπινο οργανισμό και τον ψυχισμό του ατόμου. Στο ανθρώπινο σώμα ενυπάρχουν
τέσσερα «υγρά» και οι μεταξύ τους αναλογίες καθορίζουν τον χαρακτήρα. Ο
«χολερικός» Άλκηστος (Alceste) καθορίζεται από τη μαύρη χολή (μέλαινα χολή
–bile– μελαγχολία), ενώ ο «σώφρων» φίλος του Φιλήντας (Philinte) από το
«φλέγμα». Αναφορές σε αυτά τα στοιχεία (humeurs) βρίσκουμε σε πολλές κωμωδίες
του Μολιέρου. Ο Άλκηστος μισεί την ανθρωπότητα, καταγγέλλει την υποκρισία, τη
δειλία και τη συναλλαγή που επικρατεί. Αγαπά εντούτοις με πάθος τη Σελιμένη
(Célimène), νεαρή χήρα, «φιλάρεσκη» («coquette») που αρέσκεται να διασκεδάζει,
και να κακολογεί τους γύρω της. Ο ενάρετος Άλκηστος είναι αναγκασμένος λοιπόν
να δίνει μάχες, χαμένες από τα πριν, οι οποίες θα τον οδηγήσουν στην τελική
φυγή. Ένα έργο «σαλονιού», στο οποίο ο Μολιέρος ασκεί έντονη κριτική στα ήθη
της Αυλής και στην υποκρισία που κυριαρχεί σ’ αυτήν την κοινωνία του
«φαίνεσθαι», στην οποία οι συμπεριφορές φθάνουν στα όρια της παρωδίας. | Απόσπασμα από το «Ο Μολιέρος και η κωμωδία» των Άννα Ταμπάκη και Αλεξία Αλτουβά
Μισάνθρωπος ο Μιλτιάδης Φιορέντζης (Οικογένεια Τσέντσι, Young Lear, Το βιβλίο
της Ανησυχίας). Στο ρόλο της Σελιμένης η Βασιλική Τρουφάκου
(Αδερφοί Καραμάζοφ, Αντιγόνη, Ειρήνη). Ορόντης ο Θύμιος Κούκιος (Αύγουστος),
Ελιάνθη η Δανάη Επιθυμιάδη (Ήταν όλοι τους παιδιά μου), Φιλήντας
ο Ορέστης Καρύδας (Οιδίπους Επί
Κολωνώ) και Αρσινόη η Μελίνα Θεοχαρίδου (Όλα αυτά τα υπέροχα πράγματα).
"Η συζήτηση τελείωσε
Περάστε στην πινακοθήκη – σας
καλώ για επίσκεψη."
Σελιμένη: Σκηνή 3η, Πράξη
ΙΙ
Στην προσέγγιση του
Μισανθρώπου που επιχειρείται εδώ, όλη η δράση του έργου μεταφέρεται στην
«Πινακοθήκη». Σε αυτό το ειδικό δωμάτιο που υπάρχει στο σπίτι της Σελιμένης και
στο οποίο προτρέπει τους καλεσμένους της να περάσουν -στην 3η σκηνή
της 2ης πράξης- με σκοπό την αποφυγή ενός καβγά που ετοιμαζόταν να
ξεκινήσει, καθώς εκείνοι κουτσομπόλευαν στο σαλόνι με έντονο ύφος. Μόνο που αντί
για τους πίνακες που περιγράφονται στο έργο, αυτή τη φορά στα κάδρα θα περάσουν
οι ίδιοι οι ήρωές του.
Με αυτό τον τρόπο, έξι
γιγάντια κάδρα δεσπόζουν, εξαρχής, στο κέντρο της σκηνής. Από μέσα τους
ξεπηδούν σταδιακά οι έξι ήρωες του Μολιέρου, για να παρουσιάσουν τον εαυτό τους
σε τρεις διαφορετικές εκδοχές, οι οποίες συνθέτουν διαλεκτικά για τον καθένα τη
μία και μοναδική, αληθινή του όψη.
Εκδοχή πρώτη: ο χώρος μέσα στα κάδρα.
Μέσα στα κάδρα, ο θεατής
βλέπει το υποσυνείδητο των χαρακτήρων. Πρόκειται για έναν χώρο ονειρικό, εντός
του οποίου οι έξι ήρωες μπορούν να εκφραστούν ελεύθερα και δίχως τη δέσμευση
της λογικής. Μέσα στα κάδρα τους, τα πρόσωπα δεν μιλούν. Έχουν ως μόνο τρόπο
έκφρασης την μεγεθυμένη κίνηση του χαρακτήρα τους, σαν κάποιος ζωγράφος να τους
απαθανάτισε σε στάσεις μεγάλες και αντιπροσωπευτικές της ζωής τους και του ό,τι
αυτή πρεσβεύει.
Εκδοχή δεύτερη: ο χώρος έξω από τα
κάδρα.
Η δεύτερη εκδοχή των έξι
χαρακτήρων εκτυλίσσεται κατά τη δράση τους έξω και μπροστά από τα κάδρα. Εκεί, με
λόγο πιο ρεαλιστικό και κινήσεις σχεδόν φυσικές, οι ήρωες ερμηνεύουν μια κοντινότερη
στην πραγματική ζωή εκδοχή του εαυτού τους και μας καλούν να παρακολουθήσουμε
τι πραγματικά συμβαίνει στο σπίτι της Σελιμένης και που θα οδηγήσουν αυτές οι
αδιέξοδες παρεξηγήσεις και οι συνεχείς αποκαλύψεις που λαμβάνουν χώρα.
Εκδοχή Τρίτη: το μικρόφωνο.
Το τρίτο πεδίο δράσης των
ηρώων εστιάζεται στη χρήση ενός μικροφώνου, το οποίο βρίσκεται στο κέντρο της
σκηνής, χαρίζοντας φωνή, ήχο και έκφραση στην πιο μύχια εκδοχή του εαυτού τους.
Εκεί οπού οι σκέψεις εκφράζονται χωρίς να κρύβονται ούτε πίσω από το «σχήμα»
ενός κάδρου - όπως ορίζεται στην πρώτη εκδοχή του χαρακτήρα τους, ούτε μέσα
στον καθημερινό λόγο των κοινωνικών συμβάσεων - όπως ορίζεται στη δεύτερη. Εκεί
όπου μιλά αποκλειστικά η ψυχή του κάθε ήρωα.
Ιόλη Ανδρεάδη
Ταυτότητα Παράστασης
Μετάφραση: Γιάγκος Ανδρεάδης
Έμμετρη διασκευή: Ιόλη Ανδρεάδη & Άρης Ασπρούλης
Σκηνοθεσία - Κίνηση: Ιόλη Ανδρεάδη
Σκηνογραφία - Κοστούμια: Δήμητρα Λιάκουρα
Φωτισμοί: Στέλλα Κάλτσου
Cover song: Κώστας Δαλακούρας
Φωτογραφίες: Πάνος Μιχαήλ & Νίκος Πανταζάρας | Video trailer:
Μιχαήλ Μαυρομούστακος
Βοηθοί σκηνοθέτη: Γιάννης Παυλόπουλος & Μαρία Νικητοπούλου
Κατασκευή Κοστουμιών: Δάφνη Τσακότα
& Σιμέλα Τουργαϊδου | Βοηθός Ενδυματολόγου: Αμαλία Αντώνη
Επικοινωνία: Άρης Ασπρούλης
Παραγωγή: Constantly Productions – Βαγγέλης Κώνστας
Διανομή
Άλκηστος: Μιλτιάδης Φιορέντζης, Σελιμένη:
Βασιλική Τρουφάκου, Ορόντης: Θύμιος
Κούκιος, Ελιάνθη: Δανάη Επιθυμιάδη,
Φιλήντας: Ορέστης Καρύδας,
Αρσινόη: Μελίνα Θεοχαρίδου
Σύγχρονο Θέατρο
Ευμολπιδών 45, Γκάζι | Τηλ.: 2103464380, 2105138067
Παραστάσεις: Παρασκευή, Σάββατο & Κυριακή στις 21.15 |
Διάρκεια 90 λεπτά
Τιμές εισιτηρίων: 15 ευρώ γενική είσοδος, 10 ευρώ φοιτητικό
& ανέργων
