Pages

ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΟΓΙΑΤΖΗΣ : « Η ΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΛΕΙΒΑΔΙΤΗ ΦΤΑΝΕΙ ΣΕ ΕΠΙΠΕΔΑ ΨΥΧΗΣ…»


Οι στίχοι του Τάσου Λειβαδίτη μέσα από τις «Γυναίκες με τα Αλογίσια Μάτια» και την «Καντάτα» συναντούν τους την μουσική του Τσιτσάνη , του Βαμβακάρη και άλλων για αφηγηθούν την ιστορία ενός ζευγαριού, του Άντρα και της Ελένης, και του κάθε ζευγαριού που παλεύει με τον χρόνο και την μοναξιά στο «Δωμάτιο 27» ενός φτηνού , συνοικιακού ξενοδοχείου. Μια καθημερινή ιστορία έρωτα από την θεατρική ομάδα ΩΡΚΑ («Θα θελα κάτι να συμβεί», «Το Μάθημα» & ο «Νέος Ενοικιαστής»), σε σκηνοθεσία Σάλλυς Ασημάκη και Γιάννη Βογιατζή, που έρχεται να αφηγηθεί έως τις 5 Ιουνίου στην σκηνή του Rabbithole «όσα η μουσική αναζητά στο όνειρο και η ποίηση αποσιωπά εδώ στην γη». 

Το Δωμάτιο 27 τι είναι;
Η ιστορία της παράστασης εκτυλίσσεται στο Δωμάτιο 27 ενός φτηνού, συνοικιακού ξενοδοχείου.  Πρόκειται για μια καθημερινή, ερωτική ιστορία, που στην πραγματικότητα εκτυλίσσεται πάντα μέσα στο ίδιο δωμάτιο.  Κεντρικοί ήρωες της ιστορίας είναι ο Άντρας (Κώστας Κάλτσας), η Ελένη ( Παυλίνα Τσίκνα) και ο Εραστής της (Μιχάλης Σαββίδης).  Έτσι σχηματίζονται δυο ζευγάρια αλλά στην παράσταση το βασικό ζευγάρι , την ιστορία του οποίου αφηγούμαστε είναι εκείνο του Άντρα και της Ελένης. Οι δυο αυτοί ήρωες του βασικού ζευγαριού συναντήθηκαν και αποφάσισαν να ενώσουν τις μοναξιές τους, ενώ στην ουσία δεν ήταν ποτέ προορισμένοι για αυτόν τον κόσμο και αυτό το χρόνο. Αυτός είναι και ο λόγος που η Ελένη οδηγείται σε μια παράλληλη σχέση, που μέσα από διάφορους επαναληπτικούς κύκλους και συμμετρίες μπορούμε να υποθέσουμε ότι ίσως τελικά να μην πρόκειται για μια παράλληλη σχέση αλλά για πολλές. Αυτό που μένει ίδιο στην παράσταση είναι το συναίσθημα του έρωτα.

Ποια ποιήματα του Λειβαδίτη ακούγονται στην παράσταση και γιατί επιλέξατε την ποίηση ως τρόπο έκφρασης;

Η παράσταση βασίζεται αποκλειστικά σε στίχους του Λειβαδίτη, με ελάχιστες δικές μας προσθήκες  που δεν είναι όμως σε επίπεδο κειμένου. Βασικές μας αναφορές είναι «Οι γυναίκες με τα αλογίσια μάτια» και η «Καντάτα».  Κάτι που μας απασχόλησε με την Σάλλυ Ασημάκη, με την οποία συνυπογράφω την σκηνοθεσία και την δραματουργική επεξεργασία, είναι ότι στην εποχή μας υπάρχει ένα πρόβλημα έκφρασης όταν πάμε να μιλήσουμε για πράγματα προσωπικά. Και τι ποιο προσωπικό από τον έρωτα και τον θάνατο.  Είτε λόγω της μαζικής φλυαρίας στην τηλεοπτική κουλτούρα και στα ΜΜΕ , είτε λόγω της εποχής που ζούμε και του πολιτισμού που έχουμε αναπτύξει σήμερα,  νιώθουμε ότι μας έχουν αρπάξει τον λόγο ,  σαν μας έχουν στερήσει τα λόγια,  μην μπορώντας να μιλήσουμε με έναν γνήσιο τρόπο για κάτι τόσο μοναδικό και ιδιαίτερο. Έτσι μοιραία πέφτει κανείς στην παγίδα να επαναλάβει πράγματα , λόγια και συμπεριφορές που ανήκουν σε άλλες σφαίρες, όπως στην τηλεόραση για παράδειγμα. Τα λόγια που θες να χρησιμοποιήσεις σχεδόν μοιάζουν ψεύτικα. Γι αυτό και εμείς αναζητήσαμε τρόπους έκφρασης στην ποίηση και στην μουσική. 

Γιατί επιλέξατε την ποίηση του Λειβαδίτη;
Από μια προσωπική εμμονή αλλά ταυτόχρονα επειδή ο Λειβαδίτης έχει μια αμεσότητα και μια λαϊκότητα. Γι’ αυτό υπάρχει και ο συνδυασμός με τα Ρεμπέτικα τραγούδια. Η ποίηση του Λειβαδίτη φτάνει σε επίπεδα ψυχής και ταυτόχρονα τα ρεμπέτικα τραγούδια – τα σημαντικότερα τουλάχιστον από αυτά- διαθέτουν μεγάλη ποιητικότητα. Για μας η ποίηση δεν έχει μουσειακό ούτε ακαδημαϊκό χαρακτήρα. Δεν πιστεύουμε ότι πρέπει να είναι για τους «λόγιους» και για τους «σπουδαγμένους». Πιστεύουμε ότι η λειτουργία της πρέπει να είναι άμεση και να προέρχεται μέσα από την καθημερινότητα. Αυτή είναι η κοινωνική της λειτουργία και αυτό την κάνει κάτι ξεχωριστό. 

Πως μπαίνουν τα λόγια του ποιητή στα χείλη των ηρώων;
Πρόκειται για μια θεατρική παράσταση που δεν έχει καμία σχέση με απαγγελία ή  με σχολικά σκετς. Αποτελείται εξ’ ολοκλήρου από διαλογικά μέρη και αφηγείται μια ιστορία εκείνη του κεντρικού ζευγαριού. Εκείνο που προσπαθήσαμε να διερευνήσουμε ως ομάδα ήταν αφενός τι σημαίνουν για εμάς σήμερα αυτά τα λόγια και ταυτόχρονα τι σημαίνει για εμάς σήμερα εκείνη η εποχή, της δεκαετίας του 50 στην οποία έχει αναφορές η παράσταση. Τι στοιχεία βρίσκουμε δηλαδή εμείς σήμερα σε αυτή την ιστορική στιγμή , σε αυτά τα τραγούδια σε αυτή την ποίηση, ποια από αυτά μας αφορούν και αν μπορούν να μας βοηθήσουν να μιλήσουμε για πράγματα που δεν θα μπορούσαμε να εκφράσουμε εμείς μέσα από ένα σύγχρονο έργο.

Η μουσική τι ρόλο παίζει και ποια τραγούδια ακούγονται στην παράσταση;
Οι κυριότεροι συνθέτες των οποίων τραγούδια ακούγονται στην παράσταση είναι ο Τσιτσάνης και ο Βαμβακάρης . Γενικότερα η μουσική στην παράσταση δεν έχει ρόλο χαλιού, αντίθετα συμπληρώνει τα κενά και αφηγείται και αυτή την ιστορία που διηγείται όλη η υπόλοιπη παράσταση.

Ο GRAE CLEUGH ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ : ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΣΤΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΓΚΕΙ ΚΑΙ ΣΤΡΕΙΤ


Εντυπωσιασμένος από την πρώτη παραγωγή του έργου «Fucking Games» εκτός της σκηνής του Royal Court στο Λονδίνου, όπου ανέβηκε πριν 10 χρόνια,  ο συγγραφέας του έργου Grae Cleugh, βρέθηκε χθες στην παράσταση  του Θεάτρου Victoria σε σκηνοθεσία Δημήτρη Κομνηνού και συνομίλησε με το κοινό για το έργο αλλά και τις ανθρώπινες σχέσεις. Μαζί του ο σκηνοθέτης καθώς και οι συντελεστές της παράστασης , τους οποίους συνεχάρη για την υπέροχη δουλειά, καλύτερη, όπως ομολόγησε και από την παράσταση του Λονδίνου. 
Οι σκηνοθετικές παρεμβάσεις του Δημήτρη Κομνηνού και οι έξοχες ερμηνείες του Γιώργου Γιαννακάκου, του Μάνου Κανναβού, του Χάρη Μπόσινα και του Μαρίνου Παναγιωτάκη εντυπωσίασαν τον συγγραφέα του έργου Grae Cleugh, που παρακολούθησε την παράσταση και δέχτηκε το θερμό χειροκρότημα των θεατών. 

« Το έργο το έγραψα μέσα σε τέσσερις βδομάδες  αλλά μέσα μου το ετοίμαζα καιρό και έτσι όταν ήρθε τελικά η κατάλληλη στιγμή μου βγήκε πάρα πολύ γρήγορα.
Είναι ένα άγριο έργο αλλά  όταν το έγραψα ήμουν πολύ πιο νέος και οργισμένος και εγώ με ό ,τι είχε ή δεν είχε να προσφέρει  ο χώρος των γκέι.  Αυτό που ήθελα να διερευνήσω μέσα από το έργο ήταν θέμα που πίστευα πως ήταν σημαντικά για την ζωή των γκέι, όπως η απιστία, οι ελεύθερες σχέσεις  και η ομογενοποίηση της γκέι κουλτούρας ανά τον κόσμο.
Ένας από τους λόγους που το έργο ανέβηκε στο Royal Court του Λονδίνου είναι το γεγονός ότι δεν είχαν ξαναδεί ένα τέτοιο γκέι έργο. Το Royal Court αποτελεί την σημαντικότερη θεατρική σκηνή στην Βρετανία.  Όλα τα γκέι δράματα που είχαν παρουσιαστεί μέχρι τότε στο R.C. στα 40 χρόνια λειτουργίας του, παρουσίαζαν την κοινότητα των γκέι με πολύ αγνό και ουδέτερο τρόπο χωρίς ποτέ να της ασκούν κριτική. Εγώ ήθελα να θίξω τα θέματα , που ανέφερα νωρίτερα και ήθελα επίσης το έργο να έχει και μια κωμική πλευρά, για αυτό χαίρομαι που απόψε γελάσατε. Όσο πιο σοβαρό είναι το θέμα που θέλεις να θίξεις μέσα από το έργο , τόσο πιο αστείο πρέπει να είναι το πρώτο μισό ή πρώτες ατάκες για να πιάσει κανείς τον παλμό του έργου.
Φυσικά υπάρχουν θέματα και αξίες που καλύπτουν όλες τις σχέσεις  αλλά ο λόγος για τον οποίο επέλεξα να γράψω είναι πρώτον το γεγονός ότι είμαι γκέι ήθελα να μιλήσω  για όσα έζησα στην Σκωτία και στο Λονδίνο.  Θα διακινδυνεύσω να πω ότι υπάρχουν διαφορές ανάμεσα στις σχέσεις των γκέι και των στρέιτ. Υπάρχουν σίγουρα και ομοιότητες αλλά πιστεύω ότι είναι διαφορετικές.  
Στο Λονδίνο πολλοί από τους επίσημους θεατρικού κριτικούς  αγάπησαν το έργο και επίσης πολλοί το μίσησαν.  Μιλάω για τους πλέον σημαντικούς κριτικούς θεάτρου. Ένας από αυτούς με κατηγόρησε ότι μισώ τον εαυτό μου και είμαι ομοφοβικός.  Ένας άλλος σπουδαίος κριτικός και επίσης γκέι με αποκάλεσε «ντροπή για την γκέι κοινότητα» και μου είπε ότι θα πρέπει να ντρέπομαι που έγραψα αυτό το έργο. Τότε ήξερα ότι είχα γράψει κάτι καλό.
Καταλαβαίνω και κατανοώ τις διαφωνίες που κάποιοι έχουν για το έργο, όμως το βαθύ ερώτημα που θέτει είναι , αν τελικά η γκέι ζωή είναι αυτό που πραγματικά ήθελαν να είναι.
Όταν ήρθα εδώ δεν ήξερα τι να περιμένω και πρέπει να πω ότι ο Δημήτρης και όλη η ομάδα έχουν κάνει μια πολύ καλή δουλειά. Το έργο είναι πολύ ζωντανό και αποτελεί μια γνήσια απεικόνιση αυτού που είχα στο μυαλό μου.»
Εμπνευσμένο από το «Ποιος φοβάται την Βιρτζίνια Γουλφ», το έργο έχει πολλά κοινά στοιχεία. Τέσσερις άνθρωποι, δυο ζευγάρια και πολλές καταιγιστικές αποκαλύψεις που συμβαίνουν σε μια νύχτα, φέρνει στο μυαλό μας τους ήρωες του Έντουαρντ Άλμπι και τα αιώνια θέματα που τίθενται πάντοτε στις ανθρώπινες σχέσεις. Πίστη, Απιστία, Αγάπη, Έρωτας, Μοιχεία. Μόνο που εδώ τίθενται και κάποια ακόμα σε σχέση με τον τρόπο ζωής των γκέι και γενικότερα την γκέι κουλτούρα. Κεντρικό ερώτημα του έργου , όπως είπε ο ίδιος ο συγγραφέας, κατά πόσο η γκέι καθημερινότητα, μέσα από τις εφήμερες σχέσεις , την χρήση ουσιών και την ομογενοποίηση του γκέι life style , είναι τελικά αυτό που θέλουν. Ελευθερία και ελευθεριότητα στις επιλογές, στον τρόπο ζωής και στην ουσία των γκέι σχέσεων μπαίνουν στο μικροσκόπιο του συγγραφέα.  Μολονότι το έργο δεν δίνει τελικά απαντήσεις στα θέματα που διερευνά χρησιμοποιώντας περισσότερο την γκέι κουλτούρα σαν ένα καμβά για να μιλήσει γενικότερα για την ουσία των ανθρώπινων σχέσων, ο συγγραφέας διαμορφώνει τις κατάλληλες δραματολογικές συνθήκες για  να δημιουργήσει μια σύγχρονη τραγωδία με φόντο το βασίλειο των γκέι, όπου ο ισχυρός γίνεται στο τέλος ο αδύναμος και αυτός που γνωρίζει και φτιάχνει από την αρχή τους κανόνες του παιχνιδιού να είναι στο τέλος εκείνος που αγνοεί την τραγική του μοίρα.
Ένα έργο χαρακτήρων, ρεαλιστικά πλασμένων, που κρατά ως το τέλος με μαεστρία τις δύσκολες ισορροπίες μεταξύ των ηρώων αλλά και μεταξύ των ζευγαριών. Το σαλόνι των Τέρενς και Τζόνα , όπου υποδέχονται κάποιο βράδυ τους Τζουν και Ντάννυ γίνεται το τερέν όπου θα διαδραματιστεί ένα σκληρό, βερμπαλιστικό, πινκ - πονκ  ανάμεσα στα ζευγάρια που προκύπτουν από όλους του δυνατούς συνδυασμούς.
Μέσα από την εύστοχη και ευρηματική σκηνοθεσία του Δημήτρη Κομνηνού, τις αληθινές ως το κόκκαλο ερμηνείες των ηθοποιών και μια σκληρή θεατρική φόρμα, όπως αυτή του In yer face theater,  o συγγραφέας και σημαντικός εκπρόσωπος του κινήματος μας «πετάει στα μούτρα» αλήθειες που ίσως θα πονούσαν λιγότερο ντυμένες αλλά φαίνονται καλύτερα γυμνές, δημιουργώντας ένα θέατρο ζωντανό για όσα ανέπνεαν και αναπνέουν πάντα κάτω από τα νεκρά κύτταρα των ανθρώπινων σχέσεων.
Το Fucking Games θα συνεχιστεί και την επόμενη χρονιά  στο Θέατρο Βικτώρια ενώ όπως μάθαμε, κάθε Δευτέρα και Τρίτη, η ομάδα Βλάκλιστ θα παρουσιάζει την ρομαντική κωμωδία του Σαίξπηρ, Όνειρο Θερινής Νυκτός, σε σκηνοθεσία Federico Nieto.