Pages

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΓΙΩΡΓΟ ΚΙΜΟΥΛΗ

“Closer : Πιό κοντά ή πιό κλειστά...;”


Σε μια εποχή που η αλήθεια δείχνει να έχει χρεοκοπήσει και το ψέμα μοιάζει να έχει γίνει το νέο παγκόσμιο νόμισμα, ένα θεατρικό έργο προσπαθεί να φέρει τους ανθρώπους “Πιο Κοντά”. Ο λόγος για το ομώνυμο έργο του Πάτρικ Μάρμπερ, το οποίο το 2004 μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο μέσα από την εμπνευσμένη σκηνοθετική ματιά του Mάικ Νίκολς με τον τίτλο Closer. Φέτος φιλοξενείται στο θέατρο “Αθηνών” σε σκηνοθεσία Γιώργου Κιμούλη ενώ τους πρωταγωνιστικούς ρόλους ενσαρκώνουν εκτός από τον ίδιο η Ζέτα Δούκα, ο Νίκος Ψαρράς και η Δώρα Χρυσικού.  Λίγα λεπτά πριν βγει στην σκηνή ο Γιώργος Κιμούλης φορά την ιατρική του ρόμπα και  διεισδύει στην “ανατομία” της ανθρώπινης φύσης!

Η αλήθεια μας φέρνει τελικά πιο κοντά ή μας απομακρύνει;

Αρχικά η αλήθεια μας φέρνει πιο κοντά σε αυτό που πρέπει να θυμόμαστε, σε αυτό που δεν πρέπει να ξεχνάμε. Η αλήθεια είναι μια διαδικασία που επαναφέρει στην μνήμη μας όσα η λήθη προσπαθεί να σβήσει απ το μυαλό μας. Το αν τώρα η αλήθεια φέρνει κοντά τον έναν άνθρωπο στον άλλον είναι κάτι διαφορετικό. Η αλήθεια δε είναι μια μέθοδος προσέγγισης προς τον άλλον. Η αλήθεια είναι τρόπος προσέγγισης του εαυτού μας με τον εαυτό μας.

H απιστία είναι στην σκέψη ή στην πράξη;

Η απιστία ξεκινάει από την σκέψη και όταν καταλήξει στην πράξη γίνεται προδοσία

Ποιό από τα δυο φύλα την αντέχει και ποιό την συγχωρεί ευκολότερα;

Ούτε οι άνδρες ουτε οι γυναίκες.. Απλώς την αντιμετωπίζουν με διαφορετικό τρόπο. Η γυναίκα πονάει για τον εαυτό της όταν ο άνδρας την προδίδει. Ενώ ο άνδρας ενδιαφέρεται περισσότερο για την κοινωνική εικόνα που εμφανίζει ο προδομένος. 

Η γυναίκα όμως συχνά χαρακτηρίζεται ως ανήθικη ενώ ο άνδρας όχι.

Το γεγονός ότι η κοινωνία μας έχει φύλο και το φύλο αυτό είναι αρσενικό δεν σημαίνει ότι είτε θα αποδεχτούμε τις απρέπειες των πράξεων ή τις απρεπείς σκεψεις κάποιων ανθρώπων. Το θέμα βρίσκεται στο κατα πόσον ο άνθρωπος μπορεί να παραμείνει "πιστός σε μια σχέση", δηλαδή κατά πόσο είναι μονογαμικό όν και κατά πόσο είναι πολυγαμικό όν. Νομίζω ότι ο άνθρωπος είναι πολυγαμικό ον. Αυτό το οποίο ουσιαστικά τον τοποθετεί σε  μια πολυγαμική συμπεριφορά είναι η αναγκή που του γεννά περισσότερο η αγάπη και όχι ο έρωτας. Γιατί ο έρωτας είναι περισσότερο ο βιασμός του εγώ του άλλου ενώ η αγάπη είναι ο βιασμός του δικού μας εγώ. Αγαπάω δεν σημαίνει κατέχω, σημαίνει οφείλω. Κατ επέκτασιν αυτό το οποίο μπορεί να τοποθετήσει μέσα στο τοπίο της μονογαμίας τον άνθρωπο είναι η αίσθηση της αφοσίωσης που του γεννά η ανάγκη η δική του να είναι μόνο με κάποιον και όχι τόσο ένα πρέπει που μπορεί να καταλήξει σε καταναγκασμό διατήρησης μιας σχέσης. 

Οι άνδρες αγαπούν ή φοβούνται τελικά τις ανεξάρτητες και δυναμικές γυναίκες;

Η αλήθεια είναι ότι ο άνδρας μαθαίνει να μιμείται τον Πυγμαλίωνα. Μαθαίνει ότι οφείλει να λειτουργεί πατερναλιστικά απέναντι στην γυναικα. Να είναι ο καθοδηγητής της. Αυτός που την διαμορφώνει. Όσο λοιπόν η γυναίκα παραμένει σε συνθήκες διαμόρφωσης η γυναίκα χαίρεται. Όταν η γυναίκα αρχίζει να παράγει αυτόνομα ο άνδρας θυμώνει γιατί τότε χάνει τον ρόλο του. Αυτό είναι μια ακόμα αρσενική αναπηρία η οποία βεβαίως και δεν πρέπει να συγχωρείται αλλά είναι αλήθεια. 

Σύμφωνα με τον συγγραφέα του έργου "αν πιστεύεις στον έρωτα με το πρώτο βλέμμα δεν θα σταματήσεις ποτέ να κοιτάζεις". Συμφωνείτε με την άποψη αυτή;

Πραγματικά έχω την αίσθηση ότι αυτό που λέμε έρωτας με την πρώτη ματιά ουστιαστικά δεν κρύβει τίποτε άλλο από την δική σου ανάγκη να ερωτευτείς κατ επέκταση το πρόσωπο που βλέπεις ουσιαστικά το χρωματίζει με τα χρώματα και τις γραμμές του ιδανικού σου αντικειμένου. Με τα χρόνια όμως τα χρώματα πέφτουν και πρέπει να δείς το πρόσωπο όπως είναι στην πραγματικότητα όχι όπως το έχεις ζωγραφίσει εσύ. Από κει και πέρα εξαρτάται από το πόσο μεγαλώνοντας ξέρεισ πολύ καλά τι είναι αυτό που θες και ξέρεις πολύ καλά πλέον τι κουβαλά ο απεναντί σου. Έστω και με μια ματιά.

Γιατί αποφασίσατε να ανεβάσετε φέτος αυτό το έργο;

Το θέμα του έργου είναι το γιατί αποφασίζουν δυο άνθρωποι να έρθουν κοντά πράγμα που δεν είναι κάτι το απλό είναι κάτι το αδύνατον, γιατί ο άλλος αν σε γοητεύει είναι επειδή είναι άλλος.  Ο άνθρωπος είναι ένα κλειστό σύστημα.  Μπορείς να έρθεις κοντά όχι όμως και να μπείς μέσα του. Δεν μπορείς να μοιραστείς αυτό που είναι αλλά τις εκφράσεις αυτού που είναι. Με αυτή την έννοια θα μείνει πάντα κλειστός. Να άλλη μια έννοια του closer, (close= κλείνω). Αυτό λοιπόν το κλειστό σύστημα την ίδια στιγμή που λειτουργεί φυσικά κεντρομόλα, έχει ανάγκη να  έρθει πιο κοντά στους άλλους. Αυτό λειτουργεί σαν ένα είδος σύγκρουσης μέσα στον άνθρωπο. Κλειστός εκ φύσεως ο άνθρωπος έχει ανάγκη να ανοιχτεί. Μπορεί; Η απάντηση είναι όχι. Δεν μπορεί. Άρα από την στιγμή που δεν μπορούμε να μοιραστούμε με τους άλλους αυτό που είμαστε ας προσπαθούμε να μοιραστούμε μαζί τους ό,τι έχουμε και δεν έχουμε.Αυτό είναι το θέμα του έργου και γι αυτό ασχολήθηκα με αυτό το έργο.

Ποια είναι η πιο ισχυρή η εξουσία της ψυχής ή του σώματος;

Δεν υπάρχει διαχωρισμός μεταξύ ψυχής και σώματος. Κατ επέκτασιν αν τον εξουσιάζει κάτι είναι ο συνολικός ψυχονοητικός του κόσμος. Αυτό το οποίο μπορεί να φαίνεται διαχωριστικό είναι η ανάγκη του ανθρώπου να διαχωρίζει τα πράγματα.    

Δεσποινα Ραμαντάνη
Metro, Τετάρτη 10-12-2008

"ΡΙΤΕΡ, ΝΤΕΝΕ , ΦΟΣ" ΤΟΥ ΤΟΜΑΣ ΜΠΕΡΝΧΑΡΝΤ

"Ρίτερ, Ντένε, Φός Υποκριτικής στο θεάτρο Ποταμίτης"

"Τρείς έξυπνους ηθοποιούς" αλλά πάνω απ' όλα τρεις ηθοποιούς απαιτεί το έργο "Ρίτερ, Ντένε, Φος", του συγγραφέα Τόμας Μπέρνχαρντ που σφράγισε με το έργο του την γερμανόφωνη λογοτεχνία το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα. Το έργο γράφτηκε για πρώτη φορά το 1984 ενώ είδε το φώς της σκηνής το 1986 στο Φεστιβάλ του Σάλτσμπουργκ με τους κορυφαίους ηθοποιούς της σύγχρονης γερμανικής σκηνής Ιλσε Ρίτερ, Κίρστεν Ντένε και Γκερτ Φος.  Στην Ελλάδα ανέβηκε για πρώτη φορά το 1991 από τον Λευτέρη Βογιατζή, ο οποίος ενσάρκωνε και τον πρωταγωνιστικό ρόλο με την Λυδία Κονιόρδου και την Ολια Λαζαρίδου  στο ρόλο των δύο αδελφώνΑυτό το χειμωνα ανεβαίνει και πάλι στο θέατο "Ποταμίτης" σε σκηνοθεσία του Κωνσταντίνου Κωσταντόπουλου (Λούντβιχ) και συμπρωταγωνίστριες τις Μάντυ Λάμπου (μικρή αδελφή) και Μαρία Καψή (μεγάλη αδελφή).
 Ένα πραγματικό κοντσέρτο ερμηνείας, σκηνοθεσίας και νοήματος με την μορφή μιας αντιστικτικής σύνθεσης που κυλά ασταμάτητα με τις ψυχολογικές διακυμάνσεις των ηρώων να εναλλάσονται από τα πιο ελαφρά ντιμινουέντα ως τα πιο σκληρά κρεσέντα. Αποζητώντας να αποδράσει από την μοναξιά , την υποκρισία αλλά κυρίως την ανία της υψηλής κοινωνίας από την οποία προέρχεται ο Λούντβιχ, ήρωας εμπνευσμένος από τον Λούντβιχ Βιτγκεσταιν και τον ανηψιό του Πάουλ, επιχειρεί την δική του απόδραση στο περιθώριο της λογικής, συμπαρασύροντας σιγά σιγά και τις δύο αδελφές του. Η λογική και η τρέλλα συγκρούονται μέχρι τελικής πτώσεως πριν , μετά και κατά την διάρκεια ενός γεύματος αποτελώντας τα κυρίαρχα θεματικά μοτίβα γύρω από τα οποία περιστρέφονται αιώνια ψυχολογικά, κοινωνικά, πολιτικά και ηθικά ζητήματα με έναν κοινό παρονομαστή: "Κάποτε κάτι πρέπει να αλλάξει"!

Δέσποινα Ραμάντανη
Metro, Τρίτη, 09-12-2008

Συνέντευξη με την Ιωάννα Παππά

«Σε όλη μου την εφηβεία ήμουν αρκετά παιδί…»

Γλυκό όπως η άνοιξη αλλά και απότομα σκληρό και άγριο όπως τα ξαφνικά ξεσπάσματα της «Το ξύπνημα της άνοιξης» του Φράνκ Βέντεκιντ, από την Νέα Σκηνή του Σύγχρονου Θεάτρου Αθήνας, συμπορεύεται με την ανθρώπινη φύση στην εύθραυστη εκείνη περίοδο της εφηβείας περιγράφοντας μέσα από ένα είδος γκροτέσκας τραγικοκωμωδίας τον ψυχικό κόσμο εκείνης της ηλικίας που συντρίβεται από τις ορθολογικές νομοτέλειες του κοινωνικού περίγυρου. Στον ιδιαίτερα απαιτητικό ρόλο μιας κοπέλας στην εφηβεία η Ιωάννα Παππα, με την οποία είχαμε μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση γύρω από την σεξουαλική διαπαιδαγώγηση , την δικιά της εφηβεία αλλά και την προσωπική της άποψη για το γυμνό στην υποκριτική τέχνη και στην παράσταση!


Πιστεύεις ότι υπάρχουν αντιστοιχίες ανάμεσα στην σεξουαλική διαπαιδαγώγηση των νέων την εποχή που γράφτηκε το έργο και την σημερινή εποχή ;
Το έργο σχολιάζει έναν συντηρητισμό που ούτως ή άλλως υπάρχει και στην εποχή μας και έχει να κάνει με το κοινωνικοπολιτικό περιβάλλον και την οικογένεια. Νομίζω ότι ο συντηρητισμός είναι συστατικό στοιχείο ακόμα και των πιο εξελιγμένων κοινωνιών. Ακόμα και στην Αμερική μπορούσες να τον συναντήσεις περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη χώρα. Αλλά εκτός αυτού επειδή το έργο αναφέρεται στην αφύπνιση της σεξουαλικότητας, που συμβαίνει σε μια περίοδο ιδιαίτερα ευαίσθητη για τον άνθρωπο, όπου δεν έχει διαμορφωθεί ακόμα η προσωπικότητα του, εκείνο που θέλει να δείξει ο συγγραφέας είναι οι συνέπειες από την κακή διαχείριση ορισμένων εννοιών όπως η ηθική , η οποία προκύπτει όπως λέει και στο έργο από το καθήκον και την επιθυμία και όταν παραφράζονται αυτές οι έννοιες οδηγούν σε μια πιο συντηρητική σκέψη ως προς την ηθική που πρέπει να έχει ο άνθρωπος και αυτό μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες για τον ίδιο. Σχολιάζει ουσιαστικά όλους τους τρόπους που μπορεί να εκφραστεί το ερωτικό ένστικτο, την ίδια την φύση του ανθρώπου πέρα από ηθικούς κανόνες.

Αυτό μπορεί να είναι δίκοπο μαχαίρι.

Δεν προτείνει μια στάση ζωής ή έναν τρόπο έκφρασης σεξουαλικότητας. Γι’ αυτό δεν είναι δίκοπο μαχαίρι. Απλώς παρουσιάζει τα γεγονότα. Χωρίς να το κρίνει ή να το προτείνει απλά το παρουσιάζει.

Πως θα περιέγραφες τα δικά σου εφηβικά και μαθητικά χρόνια;

Υπήρχαν κάποιες έντονες δυσκολίες γιατί ουσιαστικά έρχεσαι αντιμέτωπος για πρώτη φορά με ορισμένα πράγματα στην ζωή σου που έχουν κάνουν και με δικές σου αναζητήσεις. Ξεπερνάς την φάση της παιδικότητας και μπαίνεις σε μια άλλη περίοδο που πιστεύω ότι από την στιγμή που θα ξεκινήσει δεν ολοκληρώνεται ποτέ. Δεν είχα πολύ μεγάλες ακρότητες. Νομίζω ότι πέρασα τις ανάλογες κρίσεις που αντιστοιχούν σε αυτή την ηλικία. Το οποίο το θεωρώ πάρα πολύ φυσιολογικό. Ως μαθήτρια ήμουνα πάρα πολύ συγκεντρωμένη σε ό,τι έκανα εξάλλου είχα και παράλληλες δραστηριότητες (γλώσσες, αθλήματα, ζωγραφική αργότερα το θέατρο) μετά άρχισα να μπαίνω στον τρόπο που λειτουργούν οι ενήλικες. Αλλά σε όλη μου την εφηβεία ήμουνα αρκετά παιδί.

Παρατηρείς αντιστοιχίες με τον χαρακτήρα της Βέντλα;

Όχι. Εγώ στην ηλικία αυτή, των 14 χρονών, ήμουνα πολύ πιο ήσυχη, συγκεντρωμένη, δεν ήμουνα τόσο εύκολα επικοινωνιακή. Είχα αυτά τα  χαρακτηριστικά της εφηβείας τα λιγότερα εκδηλωτικά.


Ποιο θεωρείς το δυσκολότερο σημείο του ρόλου σου;

Δεν θεωρώ κάτι ιδιαίτερα δύσκολο σε σχέση με τον ρόλο μου. Είχαμε να αντιμετωπίσουμε όλο το έργο και αυτό που κοιτάζεις σε μια δουλειά που γίνεται συνολικά είναι να υπάρχει μια κοινή αντιμετώπιση από όλους τους συνεργάτες. Ίσως σκέφτηκα λίγο παραπάνω το θέμα της ηλικίας άπ’ ότι αν έπαιζα μια κοπέλα της ηλικίας μου. Οπότε εδώ υπάρχει ούτως ή άλλως μια θεατρική σύμβαση, αλλά το ότι έπρεπε να συζητήσουμε για να θυμηθούμε περίπου τον τρόπο σκέψης και συμπεριφοράς εκείνης της ηλικίας, χρειάστηκε και έγινε στην αρχή της πρόβας.

Πόσο εύκολο είναι για έναν ηθοποιό λειτουργήσει στο θέατρο μέσα από έναν ρόλο που απαιτεί να εμφανιστεί γυμνός στην σκηνή;

Η σκηνή του γυμνού είναι ανάλογη με οποιαδήποτε άλλη στιγμή. Προετοιμάζεσαι για κάτι που έχεις να κάνεις, βρίσκεις τον τρόπο που θα λειτουργήσεις μέσα σε αυτό και δεν σκέφτεσαι τους άλλους εκείνη την ώρα, γιατί είναι κάτι που έχει να κάνει με το έργο και με τον χαρακτήρα που υποδύεσαι στην σκηνή. Άλλωστε το σώμα του ηθοποιού είναι λίγο και σαν του χορευτή. Όταν κάνεις αυτή την δουλειά εξάλλου είναι καλό να έχεις ξεπεράσει κάποια ταμπού και κάποιες ανασφάλειες γιατί ως ηθοποιοί δεν χρησιμοποιούμε το σώμα μας για να προβάλλουμε κάποιον ερωτισμό. Το χρησιμοποιούμε καθαρά σαν εργαλείο. Αλλά ούτως ή άλλως το γυμνό δεν είναι κάτι που θέλω να κάνω ιδιαίτερα συχνά. Είναι κάτι που κάνω όταν είμαι σίγουρη ότι εντάσσεται πλήρως σε αυτό που συμβαίνει στον τρόπο που παρουσιάζεται η παράσταση.

Ποια είναι η αγαπημένη σου φράση από την παράσταση και γιατί;

Είναι αυτό που αναφέρεται στο τέλος του έργου, στη σκηνή όπου ο άνθρωπος με την μάσκα λέει στον Μέλχιορ «Για να με γνωρίσεις πρέπει να με εμπιστευτείς». Είναι κάτι που κανείς μπορεί να το μεταφράσει όπως θέλει. Είναι κάτι που έχει να κάνει με την ζωή. Με το πόσο ελεύθερος θα σταθείς απέναντί της και θα την αφήσεις να σε παρασύρει στο άγνωστο και κατ επέκταση κατά πόσο ελεύθερος θα σταθείς απέναντι στον εαυτό σου.

Εσύ είσαι από τους ανθρώπους που παίρνουν ρίσκα και είναι ανοιχτοί στο άγνωστο;

Νομίζω ότι μέχρι έναν βαθμό είμαι. Εξάλλου πιστεύω ότι όλα άγνωστα είναι στην ζωή. Και γενικώς μιλάμε και συζητάμε για πολλά πράγματα ενώ δεν έχουμε καμία ιδέα για το τι πραγματικά είναι.


Δέσποινα Ραμαντάνη

Metro, Τρίτη 02-12-2008